Druk, vergeetachtig en hormonaal

Na jarenlang door het leven racen gaan we nu een hele nieuwe fase in. Ik ben namelijk zwanger van ons eerste kindje! Zwanger zijn met ADHD geeft zo haar eigen unieke uitdagingen. Tot nu toe gaat het best wel goed, dus ik mag zeker niet klagen. Maar er zijn wel wat dingen in hoofd en lijf anders dan anders, heel anders. En dan moet het grote avontuur nog gaan beginnen!

De eerste maanden

Omdat we een tijdje bezig waren met het krijgen van een kindje was ik al lang van dexamfetamine en melatonine af. Dat was eigenlijk wel lekker, want het gaf me ruim de tijd om met allerlei tips en trucs aan de slag te gaan om mijn symptomen in de hand te houden en enigszins normaal te slapen ’s nachts. Toen ik zwanger bleek te zijn (en het ook bleef dit keer) was dat een zege. De vermoeidheid sloeg in als een bom en de misselijkheid maakte het leven ook niet gezelliger. Door de verwachtingen die ik normaal aan mezelf stel wat naar beneden bij te stellen, alles te noteren wat ik moet doen en veel korte pauzes te houden heb ik me aardig staande weten te houden. Vroeg naar bed en veel relaxen in de avonduren zorgden ervoor dat ik de meeste nachten redelijk kon slapen. Ik was niet minder moe, daar zorgen de hormonen wel voor, maar het was op deze manier nog te doen. Toegeven aan ziek zijn is niet echt mijn sterkste punt, maar de eerste weken zwangerschap dwongen me om niet eigenwijs te zijn. Dat is ook wel eens verfrissend!

De kleine kwaaltjes

Met week 16 á 17 begon ik eindelijk weer een beetje energie te krijgen. Ik liep naast de vermoeidheid en misselijkheid ook met een enorm lage bloeddruk. Mijn bloeddruk werd na de 20 weken ietsje hoger waardoor de vermoeidheidsklachten die daardoor kwamen ook minder werden. Eindelijk kon ik weer een beetje meedoen en kon ik mentaal de knop omzetten om te gaan genieten van de zwangerschap. Sindsdien heb ik vooral last van kleine kwaaltjes. Vergeetachtigheid, rugpijn en harde buiken hebben zo hun plekjes in het dagelijks leven veroverd.

Aangezien ik mijn leven lang al kamp met vergeetachtigheid, weet ik daar vrij goed mee om te gaan. Ik schrijf alles op en waarschuw iedereen dat als je appt of een messengerbericht stuurt met een vraag die ik niet direct kan beantwoorden, dat je een weloverwogen risico hebt genomen om nooit meer antwoord te krijgen. Mail me, dan laat ik het ongelezen en kom ik erop terug. Onthouden is niet mijn sterkste kant en dat is tijdens de zwangerschap alleen nog maar erger geworden. Ik ga me er ook niet meer druk om maken want dat kost me alleen maar energie. Ik doe mijn best door alles te noteren, help me onthouden en de kans is groot dat het goed komt. Opgelost!

De harde buik en rugpijn zijn goede waarschuwingen om een stapje minder hard te lopen, al is het vaak lastig dat op tijd te herkennen. Mijn enthousiasme en zeker mijn hyperfocus willen nog weleens dwarsliggen. De RSI-app op mijn laptop geeft me met regelmaat een waarschuwing dat ik moet pauzeren. Hoe moeilijk ook, ik probeer daar nu wel vaker naar te luisteren. In de avonden maak ik tijd om te relaxen, al dan niet gedrapeerd met een dekentje op de bank, omdat mijn lijf overdag vaak al hard genoeg heeft moeten werken. Het aanpakken van hulp, een lieve man die nu bijna altijd kookt en veel klusjes oppakt of iemand die de zware dingen voor me wil tillen, heb ik echt moeten leren. Mensen willen helpen en ik ben druk bezig met een mensje bouwen. Het is voor het goede doel, dus suck it up.

Afvinklijstje en tijdsdruk

Een van de dingen waarin ik ontzettend kan overcompenseren is plannen. Voor mezelf plan ik vaak te strak, blijkbaar denk ik altijd dat ik continue gefocust bezig ben en dat ik kan teleporten naar de volgende locatie, maar plannen voor anderen gaat het me erg goed af. Sterker nog, plannen is bijna altijd een belangrijk onderdeel van mijn werk en mijn handige overzichtjes met kleurcodes in Excel worden bij verschillende bedrijven waar ik ooit heb gewerkt nog steeds gebruikt! Met de zwangerschap is dit uiteraard niet anders. Nou ben ik niet helemaal los gegaan met overzichten in Excel en goed uitgedachte kleurcodeschema’s, maar ik heb wel een mooi afvinklijstje met spullen en klusjes gemaakt in Google Drive zodat mijn man, moeder en zussen ook altijd up to date zijn met de laatste versie van de boodschappen- en klussenlijst. In de gezamenlijke agenda van manlief en mijzelf heb ik verschillende momenten gepland om de klusjes die ik graag wil doen voor de kleine er is af te kunnen maken. Zo heb ik het overzicht en kan ik niks vergeten.

De tijdsdruk voel ik nog niet echt. Waarschijnlijk heeft het creëren van overzicht voor mezelf hierin geholpen, daarnaast zijn alle dingen die echt onmisbaar zijn geregeld of in huis. Nu, 33 weken zwanger, zit ik nog helemaal met mijn hoofd bij het werk en de klusjes thuis. Het idee dat ik over drie weken met verlof ga en vrij rap daarna een kindje in mijn armen zal hebben is een heel vreemd concept. Want voor mijn verlof wil ik alle losse eindjes op het werk klaar hebben en het huis aan kant, dan kunnen mijn man en ik ons rustig voorbereiden op de komst van de kleine dame. Wie weet voel ik dan wel de tijdsdruk om alle kleertjes te wassen en strijken, het geboortekaartje af te maken en allerlei ‘handige’ (overbodige) spullen aan te schaffen. Nu geniet ik er nog even van dat ik echt heel erg zwanger ben, maar ook nog in het nu leef. Straks worden we geleefd dus zullen mijn creatieve visie, oplossend vermogen en flexibiliteit hard nodig zijn. Dan kan ik maar beter relaxed aan het avontuur beginnen. Tot na de zomer!

Zeven woorden die de lading beter dekken dan ‘lui’

Ken je haar? Die slavendrijver in je hoofd, die jou de hele dag door het slijk haalt? Haar favoriete verwijt: je bent lui!

Ik ken haar maar al te goed. Want al zit ik soms hele dagen achter mijn laptop te stressen of tuinier ik me af en toe in het zweet, regelmatig doe ik ook helemaal niks. En daar vindt ze wat van, dat strenge mens in mijn hoofd.

Oordeel

‘Lui’. Wat betekent dat eigenlijk? Volgens mij is het niks meer dan een oordeel. Als je lui bent, ben je een slecht mens. Want je bent inactief in een wereld die om productiviteit draait. Er is een grove karakterfout in je systeem geslopen en dat is je eigen, domme schuld. Nou ja, dat alles zegt mevrouw Slavendrijver. Maar heeft ze gelijk? Bestaan slechte mensen wel? Diep van binnen geloof ik van niet. En heb ik dus maar besloten het woord ‘lui’ uit mijn vocabulaire te schrappen.

Niemand is lui.

Jij dus ook niet. Maar misschien ben je wel:

1. Ongemotiveerd.

Dit bedoelen mensen vaak met: ‘je bent lui’. Maar net zo goed kun je zeggen: de taak is gewoon niet boeiend!

Oplossing: de taak leuker maken. Zet muziek op, doe het dansend, eet er een ijsje bij, doe het met een vriendin. Beloon jezelf als je klaar bent. Of doe het gewoon niet. Want zeg nou eerlijk: waarom zou je in hemelsnaam je kleren strijken of elke week de auto wassen?

2. Ongestructureerd.

Je hebt (nog) geen overzichtelijke planning gemaakt. Gevolg: alle honderden opties dwarrelen als stofdeeltjes rond in je hoofd. Je probeert ze te vangen, maar dat lukt niet. En dus zit je verlamd op de bank.

Oplossing: pak een vel papier. Schrijf alle opties op een rij. Verdeel grote klussen in kleine subtaken. Ga vervolgens na welke opties het belangrijkste zijn en zet daar een B bij. Bedenk welke taken prioriteit hebben en schrijf daar een P naast. Ga aan de slag met de taken waar BP bij staat. Zijn het er teveel en weet je al dat het niet op tijd gaat lukken? Dan heb je teveel op je bordje. Regel uitstel van deadlines of delegeer taken.

3. Moe.

Je hebt gewoon geen energie! Je hoofd is moe, of je spieren. Omdat je gisteren de hele dag heel hard naar je computerscherm hebt gestaard, of de auto hebt gewassen. Omdat je een ziekte of beperking hebt die jou continu uitput. Of omdat je al maanden op je tandvlees loopt en geen rust durft te nemen uit angst ‘lui’ te zijn.

Oplossing: gewoon lekker uitrusten! Health comes first. Want zonder je gezondheid kun je niks.

4. Bang.

Je hebt last van angst. Je bent bang om te falen bij de taak die je zou moeten doen. Of dat je dakloos zult raken, dat de hemel op je neer zal storten of dat je binnenkort over een bananenschil uitglijdt en nooit meer zal kunnen lopen.

Oplossing: geef jezelf niet op je kop, maar ga aan de slag met je angst. Spreek jezelf vriendelijk toe, schrijf op wat je dwars zit, ga na hoe realistisch je horrorscenario’s zijn of bel iemand op die je geruststelt. Ben je vaak bang, ga dan in therapie.

5. Somber.

De wereld is één groot zwart gat en alles is jouw schuld. Dat is niet waar, maar zo voelt het wel. Geen wonder dat er niks uit je handen komt! Het heeft toch allemaal geen zin.

Oplossing: lieverd, het heeft wél zin! En je bent helemaal goed zoals je bent. Je bent alleen in een zwart gat gevallen en daar moet je nu uit zien te klauteren. Ga iets leuks doen. Vind je nu niks leuk, doe dan wat je vroeger leuk vond. Ga na of er misschien verdriet, angst of boosheid achter je somberheid zit, en geef die emoties de ruimte. Ben je lange tijd somber, dan heb je misschien een depressie. Zoek hulp van een psycholoog!

6. Creatief.

Mensen met veel ideeën voelen zich vaak lui. Waarom? Omdat ze van hun honderden ideeën maar drie of vier kunnen uitvoeren.

Oplossing: realiseer je dat je minstens twintig levens nodig hebt om ál jouw ideeën te realiseren. Logisch dus dat de meeste ping-geluidjes in je hoofd nooit uitgroeien tot een plan van vlees en bloed. Probeer eens om je ideeën bij te houden in een schriftje of je telefoon. Pik er elke maand één of twee uit en ga daarmee aan de slag. Voel je niet schuldig over de rest.

7. Aan het genieten.

Je zou het bijna vergeten in onze calvinistische, neoliberale maatschappij, maar genieten is goed! Leuk! Fijn! Vooruit, als het je helpt wil ik je er best even aan herinneren dat genieten heel goed is voor je gezondheid, je relatie, je concentratie, je bloeddruk enz. Maar kom op, zeg. We zijn toch niet op aarde om de hele tijd maar nuttig te zijn!

Oplossing: geen. Genieten is namelijk geen probleem 😊 Natuurlijk, als je een deadline hebt is op een terras hangen met een biertje niet altijd even handig. Maar voel je alsjeblieft niet lui telkens wanneer je geniet van het leven.

Geen slecht mens

Nu ik deze lijst heb gemaakt, voelt ‘lui’ niet meer zo naar. Want of ik nou somber, angstig, ongestructureerd of aan het genieten ben: een slecht mens ben ik niet. Natuurlijk is het vervelend als ik iets moet doen, en het niet lukt. Maar met boos worden op mezelf heb ik nog nooit iets opgelost. In tegendeel: daar word ik juist somber van, en juist dat legt me lam. De beste oplossing is altijd: praktisch denken en lief zijn voor mezelf.

Herken jij dit? Met welke andere woorden zou jij ‘lui’ willen vervangen?

 

 

 

 

 

 

Als ik moe ben, ga ik meer doen

Al twee hele dagen heb ik achter de rug bij mijn nieuwe werkgever en ik loop in de plaatselijke supermarkt om wat laatste boodschappen voor het avondeten te halen. Ik vlieg door de winkel heen en been met grote stappen van het ene schap naar het andere. Wanneer ik buiten in sneltreinvaart richting huis loop, merk ik wat er gaande is. Ik ben bekaf en ga daarom een tandje sneller. Waarom ga ik juist meer doen als ik moe ben?

Houvast van lijstjes

Al zo lang ik me kan herinneren bieden lijstjes houvast. Ik schrijf alles op zodat ik het niet kan vergeten, zodat ik overzicht heb en het fijne gevoel van een taak afstrepen kan garanderen. Lijstjes kunnen heel handig zijn, zeker voor warhoofderige types zoals ik. Juist om de natuurlijke chaos in mijn hoofd aan te kunnen, ben ik heel gestructureerd. Het grote nadeel is dat deze lijstjes vaak hun doel voorbij schieten. Als er zes dingen op het lijstje staan die ik moet doen, zal ik niet rusten totdat ik alle zes de dingen heb kunnen afvinken. Zonder enorm, verschrikkelijk, gigantisch goede reden wordt een item niet zomaar naar een ander moment verhuisd. De rush om alles af te vinken krijgt de overhand en hoe moe ik ook ben, het lijstje zal worden afgevinkt.

Moeheid versus ADHD-symptomen

Het is geen hogere wiskunde, of psychologie, om te bedenken dat als je moe bent je meer last kan hebben van ADHD-symptomen. Maar ja, dat klinkt relatief onschuldig. Bij mij is de vermoeidheid een katalysator om de ADHD-symptomen die ik normaal redelijk in de hand heb, volledig de vrije loop te laten gaan. Zo vlieg ik dus langs alle schappen in de supermarkt, ga ik met een Road Runner-tempo richting huis, beantwoord ik mijn mails, pas ik de blogplanning aan, schrijf ik een blog en wil ik eigenlijk nog een tekst van een gastblogger redigeren. Dat terwijl ik doodop ben na mijn tweede dag op mijn nieuwe werk!

Waarom? De vermoeidheid drijft mijn drive, de drive om alles af te vinken en steeds meer taken op me te nemen om die rush van het afvinken te ervaren. Vermoeid krijg ik meer behoefte aan een adrenaline rush, hoe klein ook. Dus hier zit ik weer, achter mijn laptop, terwijl ik lekker op de bank moet hangen en op tijd naar bed na twee intensieve dagen.

Valkuilen

Vermoeidheid is een valkuil die ik nooit helemaal kan vermijden. Het lastige is dat vele andere valkuilen gigantisch worden wanneer ik moe ben. De behoefte aan adrenaline, het onvermogen om stil te zitten, niet kunnen ontspannen, chaos in het hoofd en me blind staren op wat ik kan controleren zijn valkuilen die de kop opsteken als ik moe ben. Ik weet dit, maar ik zie het niet altijd op tijd aankomen. Vandaag realiseerde ik het me voor het avondeten, nu is het ruim twee uur later als ik achter mijn laptop zit een blog te typen (want beloofd, want niet willen stil zitten, want …).

Oplossingen

Hoe kan ik daar nou beter mee omgaan? Voor een deel accepteren. Sommige dingen moeten nou eenmaal uit mijn systeem. De taken die ik nu heb gedaan stonden als tabjes op een browser open in mijn hoofd, dat kost energie en geheugen. Voor een deel is het ook op tijd mezelf een schop onder mijn kont geven. De RSI-app die elk uur een waarschuwing geeft dat ik pauze moet houden is een fijne stok achter de deur. Een omgeving die een oogje in het zeil houdt is ook prettig. Zorgen voor ontspanning die ik prettig vind is misschien nog wel de beste oplossing. Nu heb ik de meeste vinkjes kunnen zetten en kan ik tevreden relaxen (dat mag ik namelijk pas als ik eerst wat nuttigs heb gedaan lekker gezond). Het relaxen kan ik met een leuk televisieprogramma en mijn nieuwe bullet journal (nieuwe hobby, zo leuk!), dan houd ik mezelf voldoende bezig zonder mezelf verder uit te putten. Hopelijk kan ik er morgen weer tegenaan!

ADHD en energie

“ADHD’ers, die hebben toch altijd energie?” Heb jij die uitspraak weleens gehoord? Ik wel! Natuurlijk hebben wij ADHD’ers, als je ons allemaal over één kam wil scheren, vaak veel energie. Maar het is ook wel eens op en dat zien we vaak niet op tijd aankomen, met alle gevolgen van dien. Daarnaast komt veel energie meestal door positieve energie en niet door negatieve vibes, zeker mensen die ook HSP zijn kunnen daar veel last van hebben. Het hebben van veel of weinig energie is niet eens zo heel belangrijk, veel belangrijker is: hoe ga je ermee om?

Positieve energie

Het klinkt zo simpel, van positieve energie krijg je energie. Maar in de praktijk is het soms lastig. Want waar krijg je positieve energie van? Leuke dingen doen, sporten, reizen, hobby’s, sociale afspraken. Dingen waar je normaal energie van krijgt kunnen soms juist een last zijn, dus het is altijd opletten hoe het nu voelt als je ermee bezig bent. Ik kan enorm genieten van sporten, maar als ik mezelf voorneem om een minimale afstand te gaan hardlopen terwijl ik slecht heb geslapen werk ik mezelf tegen. Dus wees positief en omring je met positieve energie, dan ben je al een heel eind op weg!

Hyperfocus

De overtreffende trap van positieve energie is vaak de hyperfocus. Zo ongelooflijk geconcentreerd bezig zijn dat de wereld om je heen verdwijnt is hyperfocus en dat is niet altijd even gezond. Ik kan urenlang achter mijn laptop zitten fröbelen aan websites en blogs, om vervolgens met pijn in mijn hele lijf en vierkante ogen de computer af te sluiten. Geeft dat energie? Even wel, maar als ik geen pauzes neem kost het meer energie dat het gaat opleveren. Zet een kookwekker of gebruik een RSI-app om jezelf te dwingen te pauzeren, dat komt je energieniveau zeker ten goede!

Negatieve energie

Mensen die bekend zijn met HSP zullen die volledig herkennen: negatieve energie kan je uitputten. Mensen en activiteiten die negatieve energie geven of uitstralen zijn funest voor je eigen energiehuishouding. Dat klinkt misschien heel logisch, maar het is vaak lastig vooraf in te zien wie en wat een ‘energielek’ voor je is. Het is goed om zo af en toe voor jezelf op een rijtje te zetten waar je energie van krijgt en wat energie kost zodat je bewust keuzes kan maken waar je jouw energie aan geeft. Laatst heb ik een overzichtje gemaakt van activiteiten en mensen om die vervolgens in te delen in energiegevers, neutraal en energiezuigers. Hoe moeilijk en confronterend ook, het geeft wel veel duidelijkheid. Zo kan ik afspraken die me veel energie kosten inplannen in een week waarin ik meer tijd neem voor mezelf, sport en mensen die me energie geven.

Balans

De truc is zoals altijd de balans houden. Laat dat nou net iets zijn waar ik niet zo goed in ben. Ik ben eerder het gemiddelde van twee uitersten dan in balans, maar toch zal ik dit altijd als streven moeten hebben. Ook nu ik dit blog typ merk ik dat het tijd is om te stoppen, maar stoppen voordat het af is vind ik lastig. Na een volle dag vandaag en een drukke dag morgen voor de boeg weet ik wel dat het nu tijd is om op de bank te ploffen en even niks te doen. Zo probeer ik de balans te houden en mijn energie niet in een uur er doorheen te rammen terwijl ik de hele dag nog voor me heb. Pauzes nemen, rustmomenten inplannen en ruimte nemen om niks te doen (zó moeilijk!) helpen mij de balans te houden. Wat werkt voor jou?

ADHD en slapen

Een veel gehoorde klacht bij mensen met ADHD is moeite met slapen. Inslapen gaat moeilijk, doorslapen lukt niet en elke ochtend staan we weer gebroken op. Sommigen zijn voor dag en dauw hun bed uit en anderen kruipen niet voor drie uur ’s nachts onder de wol. Vaak zijn de slaapproblemen al jarenlang aan de gang en is er van alles geprobeerd, maar lekker slapen is nog niet gelukt. Wat moet je ermee?

Slaapproblemen en ADHD, hoe zit het?

Bij 80% van de mensen met ADHD is er sprake van problemen met slapen (zie pagina 10 van deze presentatie van psychiater Sandra Kooij over bioritme en ADHD). De aanmaak van melatonine zorgt ervoor dat je slaperig wordt, mensen met ADHD maken melatonine zo’n anderhalf uur later aan dan mensen zonder ADHD. Dat kan voor behoorlijke problemen zorgen en de symptomen van ADHD verergeren. Eerder schreef Peter Paul Both een artikel voor deze site over slaapproblemen en hoe daar mee om te gaan. Hoe de precieze samenhang tussen slaapproblemen en ADHD is, dat is nog niet helemaal duidelijk. Wel wordt er steeds meer onderzoek naar gedaan om deze relatie bloot te leggen (zie bijvoorbeeld dit artikel van ADHD Fund). De zucht naar prikkels (ook in de avonduren), niet op tijd gaan slapen en de verlate aanmaak van melatonine lijken in veel gevallen een rol te spelen.

Hoe slaap je beter met ADHD?

Als je op internet rondspeurt kom je talloze tips tegen om beter te gaan slapen. De ene tip zal helpen, de ander helemaal niet. Enkele tips die door wetenschappelijk onderzoek worden ondersteunt zijn onder andere:

Geen telefoon/tablet/computer gebruiken een uur voor je gaat slapen

Het blauwe licht van je telefoon of tablet geeft je hersenen het signaal wakker te blijven (zie de alinea over ADHD en slaap in dit artikel). Dat is precies wat je niet wil vlak voordat je naar bed gaat. Zet je internet uit en doe je telefoon in de oplader, in plaats van scrollen op je tijdlijn kan je beter een boek gaan lezen of een warme douche nemen.

Houd jezelf warm

Zoals in de presentatie van Sandra Kooij voorbij komt is het belangrijk om jezelf warm te houden om zo inslapen en doorslapen te bevorderen. Wanneer je het koud hebt is het lastig om te slapen, dus een warme douche en goede nachtkleding kunnen helpen bij het slapen.

Gebruik melatonine op doktersvoorschrift

Soms kan je alle trucs uit de kast trekken en toch een matig resultaat behalen, dan is het misschien tijd om met je huisarts of psychiater te gaan praten. Melatonine is een geneesmiddel, dus denk er niet te licht over om het te gebruiken en lees je goed in (lees bijvoorbeeld dit artikel over melatonine). Maar voor veel mensen met ernstige slaapproblemen kan het een deel van de oplossing zijn. Ik slaap met melatonine de meeste nachten redelijk, zonder is het een drama dus ik gebruik dit zeker als hulpmiddel om beter te kunnen slapen.

Geen oppeppende middelen

We weten allemaal dat oppeppende middelen als cafeïne niet handig zijn om vlak voor het slapen gaan te gebruiken, maar houd er rekening mee dat het wel een paar uur kan duren voordat de cafeïne helemaal uit je lijf is. Sommige mensen ervaring meer slaapproblemen als ze later op de dag ADHD-medicatie hebben gebruikt, terwijl anderen juist baat hebben bij een latere dosering om zo de gedachtenstroom in het hoofd wat te temmen. Bekijk hoe dit voor jou werkt en overleg met je arts als je hierin een aanpassing wil gaan doen.

Eigen tip: ga vroeger naar bed

Dit is natuurlijk een enorme dooddoener, maar het heeft mij wel enorm geholpen. Ik ben altijd een nachtbraker geweest en ga het liefst midden in de nacht pas naar bed, maar overdag ben ik gebroken. Op aanraden van mijn coach ben ik gaan kijken of het me helpt als ik juist eerder naar bed ga. Tot mijn grote verbazing slaap ik het beste als ik rond 21:30 uur in bed lig zodat ik ruim te tijd heb om rustig in slaap te vallen én lang genoeg te slapen. Het is zeker de moeite waard om uit te testen wat jouw natuurlijke ritme is, het kan je verbazen.

Lange adem

dear-stress
Vorige week belde mijn apotheek, of ik even €300.- wil afrekenen voor mijn medicatie. Ik ben blij dat ze bellen voordat de medicijnen worden besteld, want dat bedrag kan ik echt niet ophoesten voor anderhalve maand dexamfetamine. Dus nu zit ik zonder, net als duizenden anderen, en ik loop gigantisch tegen mezelf aan. Noodgedwongen heb ik weer een lange adem, maar ik ben het nu al zat.

Even zonder

Na het bericht van de apotheek heb ik mijn huisarts om raad gevraagd. Zij heeft namelijk, als het goed is, de begeleiding van mijn medicatie overgenomen. Naast dat ze terecht aangeeft dat het voorschrijven van medicatie en een medische verklaring specialistisch is, komt ze er ook achter dat het overdragen van mijn dossier niet is gedaan. Blijkbaar val ik nog onder de psychiater en ik hoop dat dit een goed teken is. Vlak na dit gesprek ga ik een lang weekend weg met mijn man, dus ik neem me voor de psychiater te mailen. Ik heb voor het eerst van mijn leven een medicijnpaspoort mee zodat ik in het weekendje weg mijn medicatie kan gebruiken. Maar omdat ik nog geen oplossing heb voor mijn vlot slinkende voorraad dexamfetamine ben ik voorzichtig. Te voorzichtig, en die psychiater heb ik nog steeds niet gemaild. Dat even zonder medicatie, het is voor mij geen optie. Nu in elk geval niet, want ik ben uitgeput door burn-out en een nog te diagnosticeren fysieke oorzaak. Ik kan dit er echt even niet bij hebben.

Zo moe, niks lukt

Het weekendje weg was heerlijk en zo ontzettend nodig. Ik ben blij dat we de financiële mogelijkheid hebben om even de zon op te zoeken. Het heeft me goed gedaan, maar ik heb er wel een relapse van. Ik heb teveel gedaan, want op vakantie druk ik de neiging om even rustig aan te doen weg. Ik wil wat zien en wat doen, wat op dat moment ook prima lijkt te gaan. Maar eenmaal terug merk ik de vermoeidheid. Niks lukt en ik ben veel te snel overprikkeld. Vanmiddag gaat het mis, ik ben bij mijn ouders langs en de prikkels worden me teveel. Weer sta ik bij mijn moeder te huilen, vooral omdat ik zo klaar ben om mijn eigen ‘gezeik’ aan te horen. Wanneer ga ik nou eens vooruit en stopt de eindeloze strijd? Ik ben gewoon zo moe!

Diepe zucht en weer door

Helaas is mams, zoals meestal, degene die de tranen moet drogen. Maar het moest er blijkbaar even uit. Ik ga nu, na ik dit blogje heb geschreven, gelijk de psychiater mailen om te kijken wat hij voor mij kan betekenen. Nu nieuwe medicatie gaan uitproberen lijkt me heel onverstandig, net als stoppen. Maar met de huidige richtlijnen kom ik niet zomaar meer aan ‘normale’ dexamfetamine. Ik hoop op een medische verklaring waarom ik dat wel nodig heb zodat ik in elk geval één werkend hulpmiddel heb om de komende maanden door te komen. Wat ik hoop op korte termijn eindelijk wat meer te weten over waarom ik zo ziek blijf en beter te gaan worden. Misschien dat ik na die tijd de luxe heb om zonder medicatie aan de gang te gaan. Maar nu kost de strijd voor mijn gezondheid, tegen de stemmingen, voor enigszins deelnemen aan de samenleving en tegen de niet werkende medische protocollen me zoveel energie, dat heb ik niet. Dus een diepe zucht en weer door, eerst maar eens de psych mailen voor hulp.

Meer informatie

Heb jij de petitie van Dure Dex, Niet Zo Flex al getekend? Zij strijden voor betaalbare ADHD-medicatie, te beginnen bij dexamfetamine. De ambitie is om de eigen bijdrage voor alle medicatie de deur uit te doen. Ook voor bijvoorbeeld MS waarvoor nu een hele hoge eigen bijdrage wordt gevraagd. Teken de petitie en zet de patiënt weer centraal in de gezondheidszorg.

ADHDvrouw maakt zich hard voor meer informatie en kennis over ADHD bij vrouwen, iets wat nog steeds (!!) over het hoofd wordt gezien. Daarnaast zijn bijwerkingen van medicatie in de regel alleen getest op mannen en lopen vrouwen binnen de (geestelijke) gezondheidszorg veel aan tegen aannames en gebrek aan kennis waardoor we de juiste zorg niet of laat krijgen. Met blogs, een boek, congressen en lotgenotencontact proberen we de vrouw met ADHD zelf de juiste informatie en middelen aan te reiken om wel de weg naar de juiste hulp te kunnen vinden.

Danitsja

Een schaduw van mezelf

chinees
Voor het eerst in tijden log ik in op de website. De laatste blog is van januari en 600 ongelezen reacties wachten op controle. Het grootste gedeelte van de reacties is spam en ik probeer zo goed als mogelijk mezelf te controleren zodat de echte reacties ook op de website te zien zullen zijn. Ik sluit de boel af en log een paar dagen later weer in, ook nu krijg ik het niet voor elkaar om een letter te schrijven. Mijn gedachten van me af schrijven is iets wat altijd voor me heeft gewerkt, nu laat ik me tegenhouden omdat ik de positiviteit uit m’n tenen moet halen. Ik wil met de website een genuanceerd en positief beeld schetsen van ADHD, blijkbaar hoort eerlijk zijn over mijn zware periode daar onbewust niet bij.

Stok achter de deur, voor mezelf

Via de Facebookpagina krijg ik een bericht met het voorstel om mijn blogs op een pagina in de spotlight te zetten en vice versa. Ik geef gelijk aan dat ik het een goed idee vind, maar dat ik door ziekte wat meer tijd nodig heb en te lang geen blog heb gepost. Ik wil wel graag de website een beetje up to date houden als er via een andere pagina mensen aan komen waaien, anders lijkt het net alsof de boel op sterven na dood is! Aan de andere kant is alle begrip, toch zie ik het als stok achter de deur. Niet alleen voor de site, vooral voor mezelf omdat ik weet dat schrijven me altijd heeft geholpen. De verwachtingen die ik aan mezelf stel mogen niet zomaar in de weg gaan staan om mijn gevoelens op papier te zetten.

Steeds verder aftakelen

Januari 2015 begin ik aan een nieuwe baan, maart 2015 moest ik schoorvoetend aan mezelf toegeven dat het niet gaat. Ik zit niet op mijn plek en de combinatie concentratieproblemen overdag met voldoening zoeken in freelance werk en projecten in de avonduren vreet energie. Ik raak de controle langzaamaan kwijt en zoek hulp, in april kan ik terecht bij een GGZ-instelling waar ik pas eind augustus dezelfde diagnose krijg als in 2010. Ondertussen ben ik mijn baan kwijt, freelance begonnen (dus geen rust genomen) en een auto-ongeluk gehad. Volgens de huisarts ben ik overbelast en daardoor overspannen geraakt, ik weet dat ze gelijk heeft. Ik doe wat ik kan om de overspannenheid aan te pakken, toch kom ik in november vijf weken op de bank te liggen en kan ik helemaal niks.

Ik krabbel langzaam op en in januari denk ik er vooral mentaal ietsje beter voor te staan. In februari ga ik achteruit en eind maart kamp ik met heftige acute klachten, ik ben drie weken niet in staat om zelfstandig de deur uit te gaan omdat ik niet kan staan zonder duizelig en misselijk te worden. Ondanks hulp van de psycholoog, psychiater, coach, medicatie, yoga, meditatie, goede gesprekken, wandelingen, vakanties, dagboek, hulp van familie en partner, steun van vriendinnen, stoppen met werken, zelfhulpboek en op alle mogelijke manieren stress vermijden takel ik steeds verder af. Dit gaat niet goed!

Wegkwijnen gaan ongemerkt

Terugkijkend voel ik me al ruim een jaar ziek, met periodes waarin ik me verschrikkelijk ziek voel. Ik ben soms weken lang uitgeschakeld en kan dan niks, wat te eten of drinken pakken is dan al te veel. Ik heb pijn en voel me rot, maar ik blijf soort van overeind want toegeven aan de pijn is te heftig. Omdat ik de ‘zwakke’ kant van mezelf niet snel accepteer, loop ik vaak veel te lang door met klachten of neem ik vage kwaaltjes niet zo serieus. Ik heb het afgelopen jaar steeds meer concessies moeten doen wegens mijn burn-out, nu vraag ik me af of er niet meer aan de hand is omdat ik alleen maar zieker word. Mijn dagen bestaan uit tv, Netflix, Facebook, WhatsApp en af en toe wat sociaal contact. Omdat ik nu niet eens zelf ergens heen kan, is het sociaal contact al helemaal beperkt tot mijn familie die me ophaalt of langs komt en sporadisch een vriend(in) die aan komt waaien.

Sinds de klachten die eind maart zo ineens zijn komen opzetten, denk ik aan een fysieke oorzaak naast burn-out. Daarom ben ik er nu wat anders in gaan staan. Ik slaap amper, ben continue moe en heb overal pijn, ik kan de deur niet uit en ik kan me nergens op concentreren. Op de bank zitten en wachten tot ik beter word is niet de oplossing, dus zo goed en zo kwaad als het gaat probeer ik hier een weg in te vinden. Ik ben aan het wegkwijnen hier op de bank en steeds zieker aan het worden, dat kan niet de bedoeling zijn.

De zoektocht naar de juiste diagnose

Dat ik een burn-out heb, dat weet ik. Aan die diagnose twijfel ik niet en ik ben daar ook echt goed mee aan de slag gegaan. Maandenlang ben ik al bezig met dichter bij mezelf komen en beter voor mezelf zorgen zodat ik van mijn burn-out kan herstellen. Nog steeds moet ik continue bewust mijn keuzes afwegen en kijken wat goed is voor mij, dat zal altijd een valkuil blijven. Net als bij een verslaving zal ik de rest van mijn leven op mijn hoede moeten zijn om niet weer overspannen te raken en mezelf voorbij te rennen. Maar er is meer aan de hand en dat zorgt ervoor dat ik niet beter word, zonder de juiste diagnose weet ik niet wat de juiste behandeling is en zal ik me zo blijven voelen.

De huisarts heeft al heel wat tests afgenomen, ik loop bij een specialist in het ziekenhuis en volgende week heb ik een afspraak met mijn psychiater en psycholoog om uit te sluiten of er een andere psychische oorzaak speelt. Mijn vermoeden is dat er fysiek iets aan de hand is wat me zo ziek maakt, maar als het psychisch is dan wil ik daar nu gericht mee aan de slag. Als er bij de psychiater niks uitkomt, dan sta ik ook sterker bij de specialist in het ziekenhuis als hij niks kan vinden en het wil afschuiven op de psyche. Dan ga ik namelijk gelijk door naar een andere specialist om uit te zoeken wat er speelt.

Mijn verwachtingen aanpassen, therapie en coaching volgen, minder druk op mezelf leggen en accepteren wat ik wel en niet kan wil ik met liefde doen. Dat is noodzakelijk om te kunnen herstellen en beter te blijven, ik onderschat mijn burn-out en de gevolgen ervan niet. Geloof me, ik weet hoe het voelt en hoe fragiel mijn herstel is want de klachten maken me dat heel duidelijk. De psychische problemen hebben heel wat bij mij veroorzaakt, maar dat is niet het hele verhaal en ik moet weten wat er verder nog speelt. Want de rest van mijn leven me zo ziek voelen zonder te weten wat het is, daar ga ik echt niet mee akkoord. Leven als een schaduw van mezelf, ik ben er klaar mee. Wordt vervolgd.

Naiad

Burgerlijk zijn gaat me verrassend goed af

Screenshot_2014-07-15-15-59-47Niet doorvertellen hoor, ik heb deze week amper iets in de agenda staan! Ik heb ineens tijd om thuis aan te rommelen, een tijdschrift te lezen (de Cosmo van februari om precies te zijn), naar de stad te gaan met mijn zus zonder weken van te voren een afspraak in te plannen en naar het strand te gaan wanneer het lekker weer is. Als je kijkt naar mijn agenda van afgelopen maanden (voorbeeldje bijgevoegd van mijn eigen agenda), snap je mijn vreugde. Er kwam even niks op mijn pad, ik zocht het niet op en voila, een week tijd!

Thuis is fijn

Uiteraard is thuis fijn, daar is het een thuis voor. Maar als je mijn agenda voor de grap op een willekeurig moment inkijkt lijkt het net alsof ik mijn huis ontvlucht. Terwijl ik juist probeer regelmatig thuis te zijn om tijd te spenderen met mijn lief, te ontspannen en wat klusjes te doen die toch echt in dat huis wat ik thuis noem moeten gebeuren. Nu ik geen verplichtingen heb die ik mezelf heb opgelegd, al dan niet weken van te voren, kan ik hier echt van genieten. Het kost me minder moeite om even de keuken op te ruimen, de vaatwasser aan te zetten of de wasmachine vol te gooien. Ik wil graag lekker aan kant zitten om te genieten en heb voor m’n gevoel meer tijd voor de kleine klusjes. Ik voel met niet opgejaagd om het te doen waardoor het zoveel makkelijker gaat. Ik geniet er nu echt van om thuis te zijn.

Altijd wat te doen

Uiteraard heb ik altijd wat te doen en staat mijn kop nooit stil. Ook thuis heb ik nog veel te veel liggen waar ik mee aan de slag moet/wil. Dat ik de Cosmo van februari lees zegt wel wat, sindsdien heb ik geen tijd gehad om een tijdschrift te lezen. Ik was ofwel op pad, ofwel te uitgeput om maar iets te doen wanneer ik wel heel even de tijd had om op de bank te zitten. Deze week heb ik ook een lijstje voor mezelf gemaakt, maar de enige die wat over dat lijstje te zeggen heeft ben ik zelf. Geen afspraken of externe factoren, gewoon een lijstje met dingen die ik graag wil afronden en op m’n gemak wil kunnen doen. Dus ja, ik zit nog steeds niet stil. Maar ik zit wel meer in het moment.

Burgerlijkheid bevalt best

Burgerlijk zijn is sinds mijn puberteit iets geweest om je enorm tegen af te zetten. Dat je in de puberteit je afzet snap ik, maar om de een of andere reden is die negatieve connotatie bij velen blijven hangen. Bij mij niet bewust, maar blijkbaar onbewust in combinatie met ADHD is er wel een verband te vinden. Al enkele jaren bedenk ik me dat mijn leven wel heel drastisch moet gaan veranderen wanneer we een gezinnetje willen gaan stichten. Vrijwillig betrokken zijn bij zeven verschillende organisaties naast een fulltime baan, freelance opdrachten, een huishouden, relatie en druk sociaal leven zijn naast een gezin een beetje te veel van het goede. Deze week blijkt een leuke test. Natuurlijk ben ik pas net begonnen met deze relaxweek, maar alleen het idee al dat ik deze week niks moet geeft me enorm veel rust. Tijd dus om mijn werkzaamheden extern iets in te perken en me vaker met een kop thee en dekentje op de bank te nestelen. Gezellig naast poes en man, veel burgerlijker wordt het nog even niet.

Naiad

Kinderen worden groot, soms zelfs bejaard

Interview Trudy Dehue

De heisa rondom Ritalin is uiterst vermoeiend als je het mij vraagt. Natuurlijk is medicatie nemen altijd iets waar je serieus over na moet denken, maar er zijn echt heel weinig mensen die ‘voor de gezelligheid’ medicatie innemen of voor het gemak hun kinderen voorschotelen. Het is een hulpmiddel waar je serieus mee om moet gaan. De meeste mensen doen dat, dus veroordeel ze niet van een afstand of ongehinderd door enige kennis en ervaring. Kom dan met een constructieve oplossing! Iets wat me helemaal stoort aan deze discussie is dat zijdelings het ‘idiote idee’ dat ADHD bij volwassenen voorkomt ook even onderuit wordt geschoffeld. Zijn we echt weer 10 jaar terug in de tijd?

Zoveel onbegrip bij ADHD bij volwassenen

ADHD komt voor bij mensen van alle leeftijden want het is niet te genezen. Zo simpel is het. Waarschijnlijk is de indeling of definitie van wat we nu ADHD noemen over een aantal jaar wat aangepast, maar dat is het nog steeds niet te genezen en groei je er ook niet overheen. Dus ja, ADHD gaat niet weg na je 18e verjaardag, wanneer je in de peno- of menopauze komt of als je in een verzorgingstehuis zit. De symptomen zullen in de ogen van de buitenwereld vervagen of zelfs verdwijnen, maar dat is voor de ADHD’er zelf echt niet zo. De storm in je hoofd gaat niet weg, je leert er alleen beter mee omgaan. Over de zinsnede “hoogbejaarden met ADHD!” van journalist Wybo Algra kan ik me ontzettend opwinden. Ja, hoogbejaarden die als kind ADHD hadden, hebben dat nog steeds! De bejaarden van nu wisten dat toen niet, maar dan kunnen ze het nog wel hebben. Er zijn vermoedens dat Leonardo da Vinci en Einstein ADHD hadden, dus oma van 78 komt dan net zo goed in aanmerking voor het labeltje (als ze dat zou willen).

Ik ben volwassen en heb ADHD

Ik heb ADHD en functioneer prima. Mensen die mij leren kennen zullen bij mij niet zo snel aan ADD denken, laat staan ADHD! Het is toch echt zo. De mensen die mij wat beter kennen waren namelijk niet verbaasd over mijn diagnose eind 2010. Die kennen mijn idioot drukke agenda, hak-op-de-tak-gesprekken en drie zinnen die tot een worden samengevoegd, mijn aandachtsspanne voor saaie klusjes en hobby’s die ik twee maanden volhoud. Ik heb een goede opleiding afgerond, mijn enige schuld is een hypotheek, ik heb geen verslaving die mijn functioneren beïnvloed en ik heb een kantoorbaan. Yes, een kantoorbaan! Gelukkig geeft mijn manager me de ruimte om zoveel als mogelijk taken te doen op de momenten dat ik daar m’n kop bij kan houden en steunt me in het vinden van nieuwe uitdagingen binnen mijn functie. Ondanks dat ik regelmatig tegen de grenzen van kantoortijden, mijn werk en mijn gebrek aan concentratie aanloop kan ik redelijk mijn ei kwijt binnen het bedrijf. Daar ben ik mee gezegend! Mijn manager durft te vertrouwen op mijn verantwoordelijkheidsgevoel en hoge werktempo, alleen dat al maakt een wereld van verschil. Maar dat neemt niet weg dat ik wel degelijk tegen moeilijkheden aanloop die te maken hebben met ADHD. Ik kan er aardig mee omgaan en symptomen verbergen in situaties waarin dat nodig is, maar mijn ADHD is zeker niet genezen!

We voeren de strijd niet alleen

Sinds ik deze website ben begonnen (eind 2010) is er een hoop gebeurd. Veel initiatieven voor volwassenen met ADHD zijn opgestart en dat steunt me in het doel wat ik met deze site heb: een genuanceerd en positief beeld schetsen van ADHD bij volwassenen. Veel van deze initiatieven komen van mensen die zelf ADHD hebben of in hun directe omgeving ADHD’ers hebben rondlopen. Dat is fijn en ik ben enorm trots om daar onderdeel van uit te maken. Maar meer nog steunt het me dat we deze strijd niet alleen hoeven te voeren. Steeds meer professionals spreken zich uit voor zinnige hulp en coaching, inclusief medicatie waar nodig, voor volwassenen met ADHD. Wanneer ik dit artikel in de Gelderlander lees groei ik een paar centimeter. Oke, het gaat niet over volwassenen met ADHD. Maar wel over het schetsen van een genuanceerd beeld bij het gebruiken van Ritalin. Het is voor veel ouders een laatste strohalm of enige middel wat werkt om het leven van hun kind en diens omgeving op de rit te krijgen. Niet om het makkelijker te maken, er zelf minder werk aan te hebben of om de kids lekker rustig te houden. Om het leven op de rit te krijgen. Vaak is de beslissing om medicatie te gebruiken een zware, zeker als je dat besluit voor je kind moet nemen. Wat een fijn idee om te lezen dat niet alle media meelopen in de hetze tegen Ritalin, maar dat er ook nog journalisten zijn die op zoek gaan naar het verhaal achter de heisa. ADHD’ers zijn niet allemaal ontspoord, verslaafd of gedoemd te mislukken. Maar wat zinnige hulpmiddelen helpen wel degelijk om dat te voorkomen. Want eigenlijk zijn we hele leuke, flexibele, creatieve, energieke en fijne mensen. We hebben alleen een steuntje in de rug nodig. En ja, dat steuntje hebben we echt nodig!

Naiad

Zoveel plannen! Hulp is nodig

druk_werkHallo druk leven wat mijn agenda heeft overgenomen! Het is allemaal leuk en gezellig hoor, maar een dagje rust zou ik zo ondertussen wel op prijs stellen. Naast werk, freelance schrijfopdrachten, social media projecten, huishouden, vriendschappen, relatie, familie, tuin bijhouden, helpen klussen, feestjes, verjaardagen en het voorbereiden van een bruiloft wil ik toch ook heel af en toe op m’n kont kunnen zitten. Gewoon even zitten. Niet eens de boeken lezen die al maanden op een stapeltje klaar liggen, de tijdschriften van maart doorlezen zodat ik ze eindelijk kan opbergen of mijn teken/schilder/muziek-hobby’s oppakken want dat heb ik voorlopig even opgegeven. Als we toch wensen uiten zou een nacht goed slapen ook welkom zijn. In plaats daarvan razen de gedachten door mijn hoofd, lig ik wakker en raak ik van vermoeidheid het overzicht kwijt.

Wat is echt nodig?

Gelukkig heb ik een paar fantastische mensen om me heen die de rem erop trekken wanneer dat nodig is. “Wat is nú echt nodig?” werd me voor de voeten gegooid. Ja, maar een paar dingen eigenlijk. Met wat hulp, een avondje verplicht relaxen en een korte to do lijst ben ik weer aardig op de rit. De realisatie dat ik niet alles alleen kan zet wel wat in werking. Niet alleen de aardig gelukte poging om mijn hoofd leeg te maken (en eindelijk weer een nacht te slapen) geeft me wat lucht, ook moet ik naar wat structurele hulptroepen gaan kijken. Thuis kan ik daar wel een weg in vinden, maar ik heb ook deze site!

Vragen om input is vragen om werk

Even terug vroeg ik op de Facebookpagina of er bepaalde onderwerpen zijn waar een blog of artikel over geschreven kan worden. Hier zijn hele leuke ideeën op terug gekomen, maar belofte maakt schuld! Natuurlijk ben ik jullie niet vergeten en heb ik al wat lijntjes uitgezet voor deze artikelen. Het enige is dat er best wat tijd in gaat zitten om er wat knaps van te maken, die tijd heb ik nog even niet gehad. Maar wees gerust! De artikelen over het accepteren van ADHD door de omgeving, hoe om te gaan met ADHD als ouder en partner, het verschil tussen mannen en vrouwen met ADHD, ADHD in combinatie met ODD, eetstoornissen, dyslexie, intelligentie, beelddenken en ADHD medicatie als Ritalin in combinatie met zwangerschap staan op een to do lijstje met mooie kleurtjes. Voor een aantal artikelen heb ik de juiste mensen gevonden om te interviewen, al zijn tips welkom, en komende week wil ik gaan beginnen met onderzoek doen voor deze artikelen. Stap voor stap komt er wel wat zinnigs uit mijn handen.

Hulptroepen gevraagd!

Deze site ben ik eind 2010 gestart als soort openbaar dagboek over mijn ervaringen met ADHD. Sindsdien is het een beetje uit de hand gelopen. Met 2500+ bezoekers per maand en over de 1000 likes op Facebook heb je wel wat waar te maken! Al maanden post ik wekelijks een blog van mezelf of een van de gastbloggers, de laatste tijd merk ik dat dit me steeds moeilijker afgaat en ik heb zelfs een week overgeslagen. Dan wordt het dus tijd om hulptroepen in te schakelen. Dus bij deze mijn vraag: wie heeft er tijd en zinnige kennis om mij te helpen met de posts op de site en Facebook? Tot nu toe doe ik dit alleen, maar daarvoor is dit nu toch echt te groot geworden. Ben jij die enthousiaste kracht die mij kan helpen? Neem gerust contact op!

Bedankt! Naiad