Categorie: Medicatie

ADHD en slapen

Geplaatst op door Danitsja

Een veel gehoorde klacht bij mensen met ADHD is moeite met slapen. Inslapen gaat moeilijk, doorslapen lukt niet en elke ochtend staan we weer gebroken op. Sommigen zijn voor dag en dauw hun bed uit en anderen kruipen niet voor drie uur ’s nachts onder de wol. Vaak zijn de slaapproblemen al jarenlang aan de gang en is er van alles geprobeerd, maar lekker slapen is nog niet gelukt. Wat moet je ermee?

Slaapproblemen en ADHD, hoe zit het?

Bij 80% van de mensen met ADHD is er sprake van problemen met slapen (zie pagina 10 van deze presentatie van psychiater Sandra Kooij over bioritme en ADHD). De aanmaak van melatonine zorgt ervoor dat je slaperig wordt, mensen met ADHD maken melatonine zo’n anderhalf uur later aan dan mensen zonder ADHD. Dat kan voor behoorlijke problemen zorgen en de symptomen van ADHD verergeren. Eerder schreef Peter Paul Both een artikel voor deze site over slaapproblemen en hoe daar mee om te gaan. Hoe de precieze samenhang tussen slaapproblemen en ADHD is, dat is nog niet helemaal duidelijk. Wel wordt er steeds meer onderzoek naar gedaan om deze relatie bloot te leggen (zie bijvoorbeeld dit artikel van ADHD Fund). De zucht naar prikkels (ook in de avonduren), niet op tijd gaan slapen en de verlate aanmaak van melatonine lijken in veel gevallen een rol te spelen.

Hoe slaap je beter met ADHD?

Als je op internet rondspeurt kom je talloze tips tegen om beter te gaan slapen. De ene tip zal helpen, de ander helemaal niet. Enkele tips die door wetenschappelijk onderzoek worden ondersteunt zijn onder andere:

Geen telefoon/tablet/computer gebruiken een uur voor je gaat slapen

Het blauwe licht van je telefoon of tablet geeft je hersenen het signaal wakker te blijven (zie de alinea over ADHD en slaap in dit artikel). Dat is precies wat je niet wil vlak voordat je naar bed gaat. Zet je internet uit en doe je telefoon in de oplader, in plaats van scrollen op je tijdlijn kan je beter een boek gaan lezen of een warme douche nemen.

Houd jezelf warm

Zoals in de presentatie van Sandra Kooij voorbij komt is het belangrijk om jezelf warm te houden om zo inslapen en doorslapen te bevorderen. Wanneer je het koud hebt is het lastig om te slapen, dus een warme douche en goede nachtkleding kunnen helpen bij het slapen.

Gebruik melatonine op doktersvoorschrift

Soms kan je alle trucs uit de kast trekken en toch een matig resultaat behalen, dan is het misschien tijd om met je huisarts of psychiater te gaan praten. Melatonine is een geneesmiddel, dus denk er niet te licht over om het te gebruiken en lees je goed in (lees bijvoorbeeld dit artikel over melatonine). Maar voor veel mensen met ernstige slaapproblemen kan het een deel van de oplossing zijn. Ik slaap met melatonine de meeste nachten redelijk, zonder is het een drama dus ik gebruik dit zeker als hulpmiddel om beter te kunnen slapen.

Geen oppeppende middelen

We weten allemaal dat oppeppende middelen als cafeïne niet handig zijn om vlak voor het slapen gaan te gebruiken, maar houd er rekening mee dat het wel een paar uur kan duren voordat de cafeïne helemaal uit je lijf is. Sommige mensen ervaring meer slaapproblemen als ze later op de dag ADHD-medicatie hebben gebruikt, terwijl anderen juist baat hebben bij een latere dosering om zo de gedachtenstroom in het hoofd wat te temmen. Bekijk hoe dit voor jou werkt en overleg met je arts als je hierin een aanpassing wil gaan doen.

Eigen tip: ga vroeger naar bed

Dit is natuurlijk een enorme dooddoener, maar het heeft mij wel enorm geholpen. Ik ben altijd een nachtbraker geweest en ga het liefst midden in de nacht pas naar bed, maar overdag ben ik gebroken. Op aanraden van mijn coach ben ik gaan kijken of het me helpt als ik juist eerder naar bed ga. Tot mijn grote verbazing slaap ik het beste als ik rond 21:30 uur in bed lig zodat ik ruim te tijd heb om rustig in slaap te vallen én lang genoeg te slapen. Het is zeker de moeite waard om uit te testen wat jouw natuurlijke ritme is, het kan je verbazen.

Medicatie als remedie

Geplaatst op door Danitsja

medicijnen

Vlak na mijn diagnose heb ik een tijdje van alles geprobeerd qua medicatie. Om te beginnen heb ik zes weken methylfenidaat gebruikt. Aanvankelijk was ik erg blij, ik had een proefdosering gekregen om daarna de QB test (computergestuurde test die hyperactiviteit meet) nogmaals uit te voeren. Ik voelde me ontspannen en toch mezelf. So far so good. Uit de QB test kwam desondanks nog behoorlijk wat onrust en missers, maar aanzienlijk minder dan met dexamfetamine en nog minder dan zonder. Dus besluit ik het vier weken te proberen.  Ik gebruik een opbouwschema, uiteindelijk mag ik naar 80 mg en kiezen voor wel of niet een avonddosering.

Uitproberen medicatie

Na zes dagen lees ik al in mijn dagboekje terug dat ik na twee uur onwijs onrust heb, het lijkt dan al uitgewerkt terwijl het dan op zijn best zou moeten werken. Mijn onrust lijkt te weinig te reageren op de methylfenidaat, de eerste paar dagen lijkt het wel wat te doen, maar het lijkt na een week zeker niks aan mijn focus te doen. Ook slaap ik de eerste weken erg slecht, ik lig tot half 5 wakker. Wel of geen melatonine lijkt geen invloed te hebben, de ene keer slaap ik juist goed zonder en de andere keer met. Na de evaluatie ga ik dus nog door tot zes weken, ik pak standaard vier keer 20 milligram, mijn slaappatroon verloopt hetzelfde als zonder medicatie. Ik voel me wel iets stabieler maar mijn gejaagheid is net zo op en af als anders.

Een ander middel proberen

De psychiatrisch verpleegkundige begrijpt, dit levert mij nagenoeg niks en daarom wil ik er ook niet mee doorgaan. Ik krijg Wellbutrin voorgeschreven, dit gebruik ik maar twee weken omdat ik eerlijk gezegd bang wordt van de bijsluiter en het voor mij gek voelt een anti-depressivum te slikken terwijl ik verre van depressief ben. Wel wisselt mijn stemming en wordt ik zelf ook behoorlijk tureluurs van die eeuwige opgejaagdheid die altijd in meer of mindere mate aanwezig is. Ik besluit toch nog eens de methylfenidaat te proberen. Hier slaap ik alleen zo onwijs slecht van en ik word flink chagrijnig door het slaapgebrek dat ik besluit te stoppen. Inmiddels ben ik ook niet zo tevreden met mijn behandelaar en volg ik mijn behandeling verder bij een ADHD coach.

Wat wil ik zelf?

Het heeft me wel wat geleerd. Ik begon de eerste keer met medicatie terwijl ik er zelf niet helemaal achter stond. Ik ben altijd heel voorzichtig met medicatie, ik denk al goed na voor een pijnstiller. Toch liet ik me vertellen dat ik niet zonder zou kunnen. Daar ging het fout, want dat kan iemand alleen maar zelf bepalen. Als ik aanzienlijk verschil had gemerkt was ik er zeker nog mee doorgegaan. Zeker één keer per week verzuipen in mijn eigen chaos is nogal wat. Ik heb maar beperkt invloed op mijn gejaagdheid, mijn stemming is een ander verhaal want die is zo beïnvloedbaar als een onzekere puber. Ik hoop binnenkort meer te leren over hoe hier mee om te gaan op de cursus Effectief met ADHD, die over zes nachten van start gaat.

ADHD en slaapproblemen

Spannend, maar heb er ook veel zin in. Een heel weekend weg bij mijn vrouw en dochtertje om aan mezelf te werken, dat is nieuw en spannend. Verwachtingsvol ga ik ernaartoe! Ik hoop goed uitgerust te zijn, want gemiddeld één keer per week slaap ik gruwelijk slecht. Niks wat er vooralsnog tegen helpt. Ik heb al zoveel geprobeerd: geen schermen een uur voor het slapen, melatonine, met de hond wandelen, een warme douche, de dag doornemen. Tot nog toe geen remedie, wel heb ik een verklaring. Ik ben zo vaak in mijn hoofd, ik kan dit vaak redelijk begrenzen. Ik houd me in en weet de onrust binnen de perken te houden, ik verleg mijn focus wanneer ik het voel opkomen zodat ik niet te veel afgeleid ben. Ik koppel een naam aan hetgeen wat me bezig houd en stop dit zolang in een spreekwoordelijk vakje in mijn hoofd. Maar vaak zo eens per week komt het gevoel omhoog. Wat erin zit, moet eruit!

Overdag en ’s avonds heb ik al een soort zenuwachtig pre-spreekbeurtgevoel en ’s nachts krijg ik mijn hoofd en lijf niet stil, ondanks alle remedies. Ik ben benieuwd of ik op de cursus ga leren om de boel beter te begrenzen zodat de bom niet ’s nachts barst, dat zou me een hoop slapeloze nachten schelen. Ik ben heel benieuwd!

Recensie Dertien dagen om een spetterend feest te organiseren

Geplaatst op door Danitsja

[:nl]Dertien dagen om een spetterend feest te organiseren Hanneke de Jong uitgeverij Xanten

Afgelopen weekend was ik er even spontaan tussenuit met mijn man. In een helder moment besloot ik het boek Dertien dagen om een spetterend feest te organiseren in mijn koffer te gooien. De schrijfster van het boek benaderde ons via Twitter, “want vrouwen met ADHD waren ooit meisjes”, en nu heb ik het boek liggen om te recenseren. Ontzettend leuk natuurlijk, benaderd worden om een recensie te schrijven. Ik voel me vereerd en neem deze taak heel serieus. Vol verwachting begin ik op een zonnige dag aan het boek, binnen no time heb ik het uit. Wat een leuk en herkenbaar verhaal!

Meisjes met ADHD

Natuurlijk zijn vrouwen met ADHD ooit meisjes geweest, daarmee heeft schrijfster Hanneke de Jong een heel goed punt. Het idee om een herkenbaar verhaal te schrijven over een meisje met ADHD “niet meteen van crisis naar crisis holt” is een gouden greep van haar orthopedagoog. Het resultaat is een verhaal over Marieke van 14 die op het VMBO richting koken en bakken volgt. Haar broertje Peter van 12 wordt onderzocht op ADHD wat voor veel spanningen zorgt in het gezin. Hun vader begint over de verjaardag van hun moeder die  binnenkort 40 wordt, Marieke biedt aan om het feest te organiseren. Dat blijkt toch een flinke klus en gaandeweg komt ze heel wat uitdagingen tegen. Samen met haar beste vriendin Nadia en wat hulptroepen probeert Marieke haar hoofd boven water te houden.

Alsof ik mezelf zie

Hoe verder ik in het boek kom, hoe meer ik herken. Marieke is in mijn beleving overduidelijk een hoog functionerende ADHD’er met veel dezelfde valkuilen, af en toe merk ik dat haar frustraties en wanhoop heel dicht bij die van mezelf komen. Dat is het aangrijpende aan dit verhaal, want het is vrij luchtig geschreven en geeft een heel laagdrempelig inkijkje in het hoofd van een ADHDmeid. Haar doorzettingsvermogen en de herkenbare valkuilen maken het hoofdpersonage eng herkenbaar en makkelijk om bij in te leven. Het is echt alsof ik mezelf zie, de gedachten en vooral de oordelen over zichzelf zijn eng verwant aan hoe mijn hoofd werkt. Heel verhelderend om een verhaal van een schrijver te lezen die zelf een ADHDmeisje is/was!

Een leuk, duidelijk en spannend verhaal

Dertien dagen om een spetterend feest te organiseren is een boek voor tieners, maar voor volwassen voormalig ADHDmeisjes is het zeker een aanrader. Het is een leuk verhaal omdat het makkelijk is om mee te leven met de verschillende hoofdpersonages en de uitdagingen die ze moeten overwinnen. Het is herkenbaar en niet te ingewikkeld, de kern gaat over het organiseren van het feest en hoe moeilijk dat kan zijn met een ADHD-brein. De uitdagingen, het soms moeilijke hoofd en de vernietigende gedachten over jezelf komen zeker uit een ADHD-hoofd. Een ander laten zien wat ADHD is, dat is niet meer zo moeilijk. Dit boek lezen is namelijk een mooie manier om een kijkje in ons bijzondere brein te nemen! Zonder drama en crisis, gewoon de dagelijkse strijd van meedoen aan het ‘normale’ leven. Het is een spannend verhaal, de schrijfster neemt je als lezer heel goed mee in de twijfel of het allemaal wel gaat lukken met dat feest en hoe belangrijk het is dat dit feest perfect wordt! De rollercoaster van een ADHDmeisje in de puberteit die een groot feest wil organiseren komt mooi uit de verf doordat het verhaal dicht bij de dagelijkse realiteit blijft.

Positieve insteek

Het mooie aan dit verhaal is dat het heel positief is geschreven. ADHD wordt positief benaderd zonder dat het wordt gebagatelliseerd, het VMBO wordt op een positieve manier weergegeven zonder het op te hemelen en de zoektocht naar de juiste hulpmiddelen en diagnose voor broertje Peter wordt eerlijk vertelt zonder een oordeel te vellen. Dit is zeer verhelderend en fijn voor lezers die veelal genoeg de negatieve kanten van ADHD, het VMBO en hulpmiddelen bij een psychiatrische aandoening hebben gehoord. Dat Hanneke de Jong docent is geweest en zelf ADHD heeft komt in dit boek heel mooi samen. Juist haar kennis en ervaringen uit eerste hand zorgen ervoor dat het verhaal niet gekunsteld is en de gevoelige snaar weet te raken. Want de kwetsbaarheid die uit het verhaal en alle twijfels van Marieke spreken, de worsteling van broertje Peter en de onmogelijke taak van hun ouders om het allemaal goed te doen zijn pijnlijk herkenbaar.

Fries boek, top boek!

Dat zij Fries is, had ik tijdens het lezen niet kunnen vermoeden. Het boek is vertaald vanuit het Fries, de taal waarin Hanneke de Jong zich het beste kan uiten. Op enkele woorden als bijvoorbeeld ‘immers’ na, dat zou ik zelf namelijk niet snel gebruiken in een tienerboek, leest het verhaal goed weg en is er geen enkele schijn van een vertaling. De hoofdstukken hebben een prettige lengte, de toon is passend voor de leeftijd van de personages en de lezer, en het is ontzettend simpel om mee te leven met de heisa die Marieke zich op de hals haalt. Ik ben zelf heel benieuwd wie van de ouders het ADHD-gen in zich draagt, want de vergeetachtigheid van papa doet wel wat vermoeden. Maar misschien is dat mooi voor een volgend deel wat ik met veel plezier weer zal lezen!

Dertien dagen om een spetterend feest te organiseren

Geschreven door Hanneke de Jong

ISBN 9789491446153

Paperback 198 pagina’s (met enkele recepten)

Uitgeverij Xanten, september 2014

Leeftijd 12+, bestel via de uitgeverij[:]

Lange adem

Geplaatst op door Danitsja

dear-stress
Vorige week belde mijn apotheek, of ik even €300.- wil afrekenen voor mijn medicatie. Ik ben blij dat ze bellen voordat de medicijnen worden besteld, want dat bedrag kan ik echt niet ophoesten voor anderhalve maand dexamfetamine. Dus nu zit ik zonder, net als duizenden anderen, en ik loop gigantisch tegen mezelf aan. Noodgedwongen heb ik weer een lange adem, maar ik ben het nu al zat.

Even zonder

Na het bericht van de apotheek heb ik mijn huisarts om raad gevraagd. Zij heeft namelijk, als het goed is, de begeleiding van mijn medicatie overgenomen. Naast dat ze terecht aangeeft dat het voorschrijven van medicatie en een medische verklaring specialistisch is, komt ze er ook achter dat het overdragen van mijn dossier niet is gedaan. Blijkbaar val ik nog onder de psychiater en ik hoop dat dit een goed teken is. Vlak na dit gesprek ga ik een lang weekend weg met mijn man, dus ik neem me voor de psychiater te mailen. Ik heb voor het eerst van mijn leven een medicijnpaspoort mee zodat ik in het weekendje weg mijn medicatie kan gebruiken. Maar omdat ik nog geen oplossing heb voor mijn vlot slinkende voorraad dexamfetamine ben ik voorzichtig. Te voorzichtig, en die psychiater heb ik nog steeds niet gemaild. Dat even zonder medicatie, het is voor mij geen optie. Nu in elk geval niet, want ik ben uitgeput door burn-out en een nog te diagnosticeren fysieke oorzaak. Ik kan dit er echt even niet bij hebben.

Zo moe, niks lukt

Het weekendje weg was heerlijk en zo ontzettend nodig. Ik ben blij dat we de financiële mogelijkheid hebben om even de zon op te zoeken. Het heeft me goed gedaan, maar ik heb er wel een relapse van. Ik heb teveel gedaan, want op vakantie druk ik de neiging om even rustig aan te doen weg. Ik wil wat zien en wat doen, wat op dat moment ook prima lijkt te gaan. Maar eenmaal terug merk ik de vermoeidheid. Niks lukt en ik ben veel te snel overprikkeld. Vanmiddag gaat het mis, ik ben bij mijn ouders langs en de prikkels worden me teveel. Weer sta ik bij mijn moeder te huilen, vooral omdat ik zo klaar ben om mijn eigen ‘gezeik’ aan te horen. Wanneer ga ik nou eens vooruit en stopt de eindeloze strijd? Ik ben gewoon zo moe!

Diepe zucht en weer door

Helaas is mams, zoals meestal, degene die de tranen moet drogen. Maar het moest er blijkbaar even uit. Ik ga nu, na ik dit blogje heb geschreven, gelijk de psychiater mailen om te kijken wat hij voor mij kan betekenen. Nu nieuwe medicatie gaan uitproberen lijkt me heel onverstandig, net als stoppen. Maar met de huidige richtlijnen kom ik niet zomaar meer aan ‘normale’ dexamfetamine. Ik hoop op een medische verklaring waarom ik dat wel nodig heb zodat ik in elk geval één werkend hulpmiddel heb om de komende maanden door te komen. Wat ik hoop op korte termijn eindelijk wat meer te weten over waarom ik zo ziek blijf en beter te gaan worden. Misschien dat ik na die tijd de luxe heb om zonder medicatie aan de gang te gaan. Maar nu kost de strijd voor mijn gezondheid, tegen de stemmingen, voor enigszins deelnemen aan de samenleving en tegen de niet werkende medische protocollen me zoveel energie, dat heb ik niet. Dus een diepe zucht en weer door, eerst maar eens de psych mailen voor hulp.

Meer informatie

Heb jij de petitie van Dure Dex, Niet Zo Flex al getekend? Zij strijden voor betaalbare ADHD-medicatie, te beginnen bij dexamfetamine. De ambitie is om de eigen bijdrage voor alle medicatie de deur uit te doen. Ook voor bijvoorbeeld MS waarvoor nu een hele hoge eigen bijdrage wordt gevraagd. Teken de petitie en zet de patiënt weer centraal in de gezondheidszorg.

ADHDvrouw maakt zich hard voor meer informatie en kennis over ADHD bij vrouwen, iets wat nog steeds (!!) over het hoofd wordt gezien. Daarnaast zijn bijwerkingen van medicatie in de regel alleen getest op mannen en lopen vrouwen binnen de (geestelijke) gezondheidszorg veel aan tegen aannames en gebrek aan kennis waardoor we de juiste zorg niet of laat krijgen. Met blogs, een boek, congressen en lotgenotencontact proberen we de vrouw met ADHD zelf de juiste informatie en middelen aan te reiken om wel de weg naar de juiste hulp te kunnen vinden.

Danitsja

Reactie op Brandpunt: Pillen via de achterdeur

Geplaatst op door Danitsja

ADHD Netwerk publiceerde eerder vandaag een brief met een reactie op de uitzending van Brandpunt van afgelopen zondag. In deze reactie worden enkele vragen over ADHD beantwoord door middel van bevindingen uit de wetenschap en aangegeven dat de aantijgingen over banden met de farmaceutische industrie aan het adres van Sandra Kooij niet kloppen. Met deze brief wordt een poging gedaan duidelijkheid te verschaffen en enkele regelmatig terugkerende vragen te beantwoorden. De brief is te lezen op de site van ADHD Netwerk. De aflevering van Brandpunt is op de site van de KRO te bekijken. 

facebookiconpinktwittericonpink

De Hilversumse hobby: ADHD bashen

Geplaatst op door Danitsja

Brandpunt

Gelukkig, het is weer zover. Een programma wat naar eigen zeggen kwaliteitsjournalistiek levert voor meeslepende reportages heeft de pijlen op ADHD gericht. En hoe! Ik heb de aflevering niet gekeken en ik ga dit ook niet doen. Aan de reacties en omschrijving kan ik al afleiden dat er weer een paar kritische personen, al dan niet met zinnige ervaring in het vakgebied, zijn ingezet om ADHD te bashen. Toch wil ik wel een paar punten over ADHD op een rijtje zetten. Ik word hier zo boos en verdrietig van! Alleen de omschrijving van de reportage stuit me al enorm tegen de borst.

Hilversum op z’n smalst

D omschrijving op de site van Brandpunt over de aflevering Pillen via de achterdeur luidt “Nederlandse experts willen ons doen geloven dat 650.000 volwassenen in Nederland aan ADHD lijden en zo snel mogelijk aan de pillen moeten. Maar hoe komen ze tot deze conclusie? Uit een geheim Europees rapport blijkt dat het ADHD-medicijn voor volwassenen niet is goedgekeurd. Het heeft te veel gevaarlijke bijwerkingen. Maar rapport of niet; de verkoop gaat gewoon door. Aart Zeeman over hoe een stoornis bij onze kinderen, ook een probleem voor onze volwassenen moest worden.”

Willen ons doen geloven dat volwassenen aan ADHD lijden? Geheim Europees rapport? Te veel gevaarlijke bijwerkingen? Een stoornis van volwassenen moest worden? Dit kan alleen maar een eenzijdig, tendentieus en kwetsend verhaal worden. Als je op de site van Brandpunt kijkt zie je dat het niet de eerste keer is dat ze proberen vakkundig ADHD onderuit te halen. De zinsnede ‘Pillen tegen ADHD, chronische onzin of noodzakelijk kwaad’ en de titel ‘De waarheid over ADHD’ geeft al meer dan voldoende aan over de focus en toon van de reportages. Met Brandpunt zijn er nog talloze programma’s, betaald van onze belastingcenten bij de weg, die enthousiast meewerken aan het wegmoffelen van ADHD en het aan de schandpaal nagelen van iedereen die zich hiervoor inzet of, de schande!, medicatie gebruikt. Mag dit nou eens een keer ophouden?!?

ADHD bestaat

Een van de naarste dingen die je iemand met ADHD kan aandoen is zijn/haar aandoening in twijfel trekken. ADHD’ers hebben veel te vaak te maken gehad met onbegrip, mislukkingen, prestatiedruk en niet bij de groep horen. Ja, ‘iedereen heeft weleens last van’ dat ie sleutels vergeet/te laat komt/zich niet goed kan concentreren/vreemde gedachtensprongen. Dat maakt nog geen ADHD, voor een diagnose heb je toch echt wel wat meer structurele moeilijkheden in het leven nodig. Ik ga geen heel epistel schrijven waarom ADHD bestaat en dat de verschillende subtypen geen verzinsel zijn, maar verwijs je heel lui naar deze link over onderzoek van het NWO. PsyQ heeft een overzicht van afgeronde en lopende onderzoeken van het instituut wat inzicht geeft over wat er bij ADHD komt kijken en in 2010 is er een onderzoek gepubliceerd wat een genetische afwijking in verband brengt met ADHD. Binnen de wetenschap is er dus wel degelijk bewijs voor ADHD als aandoening in plaats van aanstelleritus!

ADHD gaat niet over

Dat ADHD niet ‘magisch verdwijnt’, maar dat de symptomen voor de buitenwereld vaak iets minder opvallend worden wanneer een ADHD’er ouder wordt heb ik al aardig uiteengezet in een eerder artikel op deze site. ADHD’ers leren in veel gevallen steeds beter omgaan met hun aandoening waardoor hun omgeving er minder last van heeft dan in de kindertijd of puberteit. Dit betekent niet dat ADHD zomaar over gaat, dat de symptomen onderdrukt worden en/of de ADHD’er een manier van leven heeft gevonden die beter past kost heel veel tijd, energie en zelfreflexie. Door te roepen dat ADHD bij volwassenen onzin is doe je al dit werk van duizenden mensen met ADHD en hun omgeving volledig teniet. Mede doordat ik eerder een pittig artikel heb geschreven en talloze keren mezelf heb moeten verdedigen heb ik de puf niet meer om de aflevering van Brandpunt te bekijken. Ik ben een volwassene met ADHD en ik ken talloze mensen, persoonlijk en via deze website, die zowel last als profijt hebben van ADHD in hun volwassen leven. Een afwijkende opname en verwerking van stoffen in de hersenen gaat niet vanzelf over, dat is toch niet zo ingewikkeld?

Medicatie is een hulpmiddel

Laten we even een ding voorop stellen: welke hulpmiddelen iemand met een psychisch probleem (ADHD, depressie, PTSS, OCD, whatever) gebruikt om beter te functioneren is helemaal zijn/haar eigen keuze, in samenwerking met en onder begeleiding van een professional. Of je nou kiest voor mindfulness, yoga, coaching, therapie, sporten, medicatie, alternatieve therapie of wat anders, volwassenen kunnen prima een zinnige keuze maken in het aanbod aan hulpmiddelen onder begeleiding van een gespecialiseerde professional. In veel gevallen wordt bij ADHD aangeraden om medicatie te proberen aangezien wetenschappelijk onderzoek en de ervaring van professionals leert dat ADHD zich manifesteert in de hersenen en dat veel patiënten baat hebben bij ondersteuning van medicatie om deze afwijkende opname van stoffen in de hersenen (iets) te reguleren. En nee, het is geen wondermiddel. Het is hoogstens een ondersteuning van het kunnen omgaan met ADHD en gerichter het leven zo te kunnen inrichten (structuur, therapie, coaching, rustmomenten) om het behapbaar te maken. Iedereen die bewust wel of niet kiest voor medicatie heeft hier zijn/haar eigen redenen voor en is aan niemand buiten de directe professionele begeleider uitleg over schuldig.

Medicatie is niet zo gevaarlijk als wordt voorgesteld

Onder andere Balans, de belangenvereniging voor ouders van ADHD’ers, geeft aan dat na 50 jaar gebruik van Ritalin er in wetenschappelijk onderzoek geen bijwerkingen en effecten zijn gevonden die het positieve effect van medicatie overstemmen. Het AMC is in 2011 gestart met een onderzoek naar de langetermijneffecten van Ritalin en Prozac waar nog geen resultaten van zijn gepubliceerd, ook veel andere onderzoeken zijn opgestart om deze effecten in kaart te brengen. De resultaten zijn nog niet sluitend en sommige onderzoeken worden (deels) in twijfel getrokken of hebben vervolgonderzoek nodig, toch blijkt nu al dat de meest heftige conclusie die uit deze onderzoeken naar voren komt is dat Ritalin na langer gebruik minder effectief kan worden (zie onder andere: Pharmacological Treatment of College Students with Psychological Problems pagina 115). Minder effectief! Is daar alle heisa over? Is dat een reden om mensen af te blaffen en weg te zetten als achterlijke gekken die maar wat graag “verslaafd” zijn aan Ritalin? Dat heeft namelijk he-le-maal NIKS met de werkelijkheid van een ADHD’er te maken die op dagelijkse basis keuzes maakt om het leven behapbaar te houden voor zichzelf en zijn/haar omgeving.

Blijf kritisch, maar respectvol

Als volwassene met ADHD heb ik er alleen maar baat bij wanneer de wetenschap kritisch blijft en onderzoek uitvoert naar de oorzaak van ADHD, de specifieke kenmerken en symptomen, nieuwe behandelmethoden en de effecten van deze methoden. Natuurlijk vind ik, en veel mensen met mij, het enorm belangrijk dat wanneer het gaat over ADHD en medicatie niks zomaar voor zoete koek moet worden geslikt. Kritisch zijn is alleen iets heel anders dan een groep mensen wegzetten als idioten puur om te scoren met je programma/artikel/website. Informeer jezelf want er is genoeg informatie en wetenschappelijk onderzoek om je aannames en overtuigingen aan te toetsen. Probeer begrip te hebben en speel niet jouw frustratie op de man omdat je op een online forum/in een artikel/in een programma denkt wel even iemand de les te kunnen lezen, er zit echt een persoon aan de andere kant van het scherm. En vooral, blijf de dialoog aangaan in plaats van een monoloog af te steken. Deze heisa hebben we eerder gezien bij depressie, PTSS, postnatale depressie en talloze andere aandoeningen. Zou jij je nu stom voelen als je iemand met een depressie verteld zich niet aan te stellen en in plaats van medicatie te gebruiken maar een rondje te gaan rennen? Ik wel, omdat ik weet hoe het is om met onbegrip, aannames gebaseerd op gebrekkige kennis en pretentieus geblaat om te moeten gaan. Oordeel niet over wat je niet weet, maar ga het gesprek aan.

Naiad

ADHD & leer- en gedragsproblemen

Geplaatst op door Danitsja

Fytotherapie als alternatief voor medicatie

Ingestuurd artikel door Primrose Farma.

background-primrose-plantSteeds meer kinderen en volwassenen krijgen de diagnose ADHD. Leer- en gedragsproblemen, gebrek aan concentratie, hyperactiviteit, angst, onzekerheid en stress kunnen verschillende oorzaken hebben. Er is in wetenschappelijk onderzoek een verband gevonden tussen ADHD en een verkeerd voedingspatroon, een gebrek aan bepaalde voedingsstoffen, voedselallergie, te veel toxische stoffen in de voeding of omgeving, een gebrek aan discipline, structuur en aandacht of een moeilijke thuissituatie. Het aanpassen van deze factoren vraagt tijd en inspanning en is niet voor iedereen even gemakkelijk realiseerbaar. Medicijnen zoals methylfenidaat of dexamfetamine zijn vaak heel effectief bij ADHD, maar ze werken niet voor iedereen en kunnen heftige bijwerkingen hebben. Gelukkig zijn er geneeskrachtige planten die de verschillende symptomen van ADHD en ADD op een natuurlijke, niet schadelijke manier verminderen.

Alternatieven voor medicijnen in de plantenwereld

Er zijn een aantal geneeskrachtige planten waarvan is aangetoond dat ze een gunstig effect hebben bij een gebrek aan concentratie en aandacht, hyperactiviteit, onrust, angst, onzekerheid, enz. Deze planten hebben geen bijwerkingen wanneer ze in de aanbevolen doseringen genomen worden. Een bijkomend voordeel is dat ze nog veel andere gunstige effecten hebben, zoals een antivirale, antibacteriële, antischimmel en antioxidantwerking. Ze werken dus niet alleen in op het zenuwstelsel, maar op heel het lichaam.

Jatamansi

De wortel van jatamansi (Nardostachys jatamansi) heeft twee belangrijke inhoudsstoffen: jatamanson en nardosinon. Jatamanson stimuleert de aanmaak van serotonine en remt de afbraak van acetylcholine. Serotonine is een neurotransmitter die o.a. nodig is voor een goede stemming, zelfvertrouwen, geluk, emotionele stabiliteit en een goede nachtrust. Acetylcholine is een kalmerende neurotransmitter, die ook het geheugen, de concentratie en de verstandelijke vermogens stimuleert. Jatamansi zorgt voor een ontspannen gevoel, zonder echt verdovend te werken. Het vermindert ook angst en onzekerheid.

Nardosinon beschermt het zenuwstelsel tegen beschadiging. Het verhoogt de aanmaak van nerve growth factor, een groeifactor die nodig is voor het behoud van gezonde zenuwcellen en de aanmaak van nieuwe onderlinge verbindingen (neurieten). Nardosinon zorgt ervoor dat verschillende verstoorde hersenfuncties weer beter gaan werken.

Jatamansi verhoogt ook de aanmaak van noradrenaline, dopamine, GABA en taurine. Het kan de natuurlijke balans tussen al deze neurotransmitters herstellen, een eigenschap die niet nagebootst kan worden door medicijnen. Medicijnen activeren of blokkeren één of enkele neurotransmitter(s), waardoor het evenwicht nog meer verstoord wordt.

Pepermunt

Pepermunt (Mentha x piperita) – met als hoofdingrediënt menthol – verhoogt de concentratie, de alertheid, de reactiesnelheid en de informatieverwerking. Pepermunt verbetert ook het geheugen. Het kan dus gebruikt worden om beter te studeren. Pepermunt remt de afbraak van acetylcholine, zodat deze langer beschikbaar blijft voor de zenuwcellen. Het beschermt bovendien de zenuwcellen tegen schade.

Basilicum

Basilicum (Ocimum basilicum) remt net als jatamansi en pepermunt de afbraak van acetylcholine, met een gunstig effect op de concentratie en het geheugen. Het kalmeert zonder suf te maken. Linalol, het hoofdbestanddeel van basilicumolie, stimuleert de bijnierschors en verhoogt de vrijgave van noradrenaline en adrenaline. Deze neurotransmitters verscherpen de aandacht en verhogen de motivatie. Een gebrek aan aandacht en concentratie, leermoeilijkheden, gedragsproblemen, vermoeidheid en depressie zijn typische tekenen van een gebrek aan (nor)adrenaline. Linalol vermindert angst en agressie en verbetert sociale interactie.

Rozemarijn

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis) is een stimulerend kruid. Het verhoogt de activiteit van bètagolven in de hersenen, die belangrijk zijn voor bewuste aandacht en concentratie. Men voelt zich actiever, frisser en alerter.
Rozemarijn verhoogt de aanmaak van dopamine, serotonine, adrenaline en acetylcholine. Het verbetert het geheugen, de concentratie en de motivatie en werkt als een natuurlijk antidepressivum.

Nootmuskaat

De olie van nootmuskaat (Myristica fragrans) heeft als werkzame stof myristicine. Myristicine heeft een kalmerend effect en vermindert hyperactiviteit. Aan de andere kant heeft het een stimulerend effect op de hersenfuncties. Het wordt omgezet in stoffen die een gelijkaardige werking hebben als amfetamine, maar dan in veel mindere mate. Het remt de afbraak van noradrenaline, adrenaline en acetylcholine. Nootmuskaat verbetert het leervermogen en het geheugen, vermindert angst en depressie en geeft een algemeen goed gevoel.

Passiebloem

Passiebloem (Passiflora incarnata) is bekend als een kalmerend, ontspannend en angstremmend kruid. Het wordt ook gebruikt als natuurlijk slaapmiddel. Het heeft echter geen verdovend effect op verstandelijke prestaties en geheugen. Passiebloem vermindert angst, onzekerheid, sociale teruggetrokkenheid en concentratiestoornissen.

Ballote

Ballote (Ballota nigra) is een natuurlijk kalmeermiddel. Het bevat fenylpropanoïden, die inwerken op de benzodiazepine- en dopaminereceptoren. Ballote heeft een sedatief effect bij hyperactiviteit, rusteloosheid, nervositeit, stress, irritatie en agressie.

Plantencombinaties als alternatief voor medicatie

Een combinatie van jatamansi, pepermunt, basilicum, rozemarijn en nootmuskaat is effectief bij zowel ADHD als ADD. Bij hyperactiviteit en onrust kan ook ballote toegevoegd worden. Bij aandachtstoornissen, angst en onzekerheid biedt passiebloem een extra ondersteuning.

Hilde Maris
Primrose Farma

Referenties

1. Prabhu V, Karanth KS, Rao A. Effects of Nardostachys jatamansi on biogenic amines and inhibitory amino acids in the rat brain. Planta Med. 1994 Apr;60(2):114-7.
2. Li P, Matsunaga K, Yamamoto K, et al. Nardosinone, a novel enhancer of nerve growth factor in neurite outgrowth from PC12D cells. Neurosci Lett. 1999 Sep 24;273(1):53-6.
3. López V, Martín S, Gómez-Serranillos MP, et al. Neuroprotective and neurochemical properties of mint extracts. Phytother Res. 2010 Jun;24(6):869-74.
4. Moss M, Hewitt S, Moss L, et al. Modulation of cognitive performance and mood by aromas of peppermint and ylang-ylang. Int J Neurosci. 2008 Jan;118(1):59-77.
5. Orhan I, Kartal M, Kan Y, et al. Activity of essential oils and individual components against acetyl- and butyrylcholinesterase. Z Naturforsch C. 2008 Jul-Aug;63(7-8):547-53.
6. Linck VM, da Silva AL, Figueiró M et al. Effects of inhaled Linalool in anxiety, social interaction and aggressive behavior in mice. Phytomedicine. 2010 Jul;17(8-9):679-83.
7. Sayorwan W, Ruangrungsi N, Piriyapunyporn T, et al. Effects of inhaled rosemary oil on subjective feelings and activities of the nervous system. Sci Pharm. 2013 Jun;81(2):531-42.
8. Sasaki K, El Omri A, Kondo S, et al. Rosmarinus officinalis polyphenols produce anti-depressant like effect through monoaminergic and cholinergic functions modulation. Behav Brain Res. 2013 Feb 1;238:86-94.
9. Muchtaridi, Subarnas A, Apriyantono A, et al. Identification of compounds in the essential oil of nutmeg seeds (Myristica fragrans Houtt.) that inhibit locomotor activity in mice. Int J Mol Sci. 2010 Nov 23;11(11):4771-81.
10. Pytte M1, Rygnestad T. [Nutmeg-more than a spice]. [Article in Norwegian] Tidsskr Nor Laegeforen. 1998 Nov 20;118(28):4346-7.
11. Daels-Rakotoarison DA, Seidel V, Gressier B, et al. Neurosedative and antioxidant activities of phenylpropanoids from ballota nigra. Arzneimittelforschung. 2000 Jan;50(1):16-23.

Ritalin en alcohol, roken of drugs

Geplaatst op door Danitsja

ritalinOp onze Facebookpagina kwam een aantal hele goede suggesties voor nieuwe blogs voorbij. Een daarvan gaat over de combinatie van ADHD-medicatie als Ritalin met alcohol, roken en soft drugs. Uiteraard staat er in de bijsluiter dat je beter geen genotsmiddelen kan gebruiken in combinatie met Ritalin, maar wat zijn de gevolgen hiervan? Ik ging op zoek naar onderzoeken en artikelen in de hoop antwoord op deze vraag te vinden.

Ritalin en alcohol, roken of drugs wordt afgeraden

Laten we met een open deur in huis vallen, het gebruiken van Ritalin in combinatie met genotsmiddelen als nicotine, alcohol en drugs wordt afgeraden. Dit staat al in de bijsluiter van het doosje methylfenidaat, dus dat lijkt me geen hele grote verrassing. Waarom dit wordt afgeraden is na een rondje Googlen enigszins duidelijk, maar niet helemaal. De combinatie van alcohol of soft drugs en Ritalin kan de bijwerkingen op het centraal zenuwstelsel versterken. Dit omdat Ritalin een stimulantia is en alcohol en bijvoorbeeld wiet een verdovend middel. Dit kan je brein behoorlijk in de war brengen.

Gevaren gebruik Ritalin en alcohol of drugs

Wanneer Ritalin wordt gebruikt in combinatie met alcohol en drugs, zeker wanneer je nog niet zo lang Ritalin gebruikt, kan je lichaam hier heftig op reageren. De effecten van de medicatie kunnen ernstig worden versterkt door het gebruik van alcohol en drugs. Bijwerkingen kunnen optreden door het gebruik van genotsmiddelen of veel erger optreden dan normaal. Het misbruiken van Ritalin en alcohol kan vergaande gevolgen hebben, juist omdat je een stimulantia met een verdovend middel combineert. Deze combinatie van middelen kan bijvoorbeeld tot gevolg hebben dat je veel meer gaat drinken dan je lichaam aankan, omdat je niet merkt dat je teveel hebt gedronken. Dit kan leiden tot uitdroging, alcoholvergiftiging en andere lichamelijke problemen.

Ritalin en nicotine

Uit onderzoek blijkt dat ADHD’ers eerder en meer roken dan mensen zonder ADHD. Naast de impulsiviteit en verhoogd risico op verslaving, biedt een sigaret de ADHD’er een boost aan dopamine waar we nogal gevoelig voor zijn. Daarnaast wekt het de aanmaak nog allemaal andere stofjes aan die het verslavende effect versterken. Het zal dus ook niet als een big surprise komen dat alcohol en sigaretten als soort van zelfmedicatie worden gebruikt bij ADHD. De grap aan het hele verhaal is dat er nog steeds te weinig onderzoek is gedaan om aan te tonen wat het effect is bij het gebruiken van genotsmiddelen in combinatie met ADHD en Ritalin. Het gebruik van alcohol en drugs kan depressiviteit en concentratieproblemen verergeren, maar geen enkel artikel kan dit staven met onderzoek of aangeven hoe groot die kans is. Logisch nadenken en jezelf een beetje in de gaten houden lijken het devies.

Wisselwerking Ritalin en medicatie

Naast de gevaren die kunnen optreden bij het gebruiken van Ritalin en genotsmiddelen, zijn er ook medicijnen waar methylfenidaat geen heel succesvolle combinatie mee vormt. Bespreek dit dus met je arts, wanneer hij of zij er niet zelf over begint. De combinatie met medicatie tegen AIDS en HIV wordt afgeraden, dus overleg met je arts wat een goed alternatief kan zijn. Hetzelfde geldt voor bepaalde medicatie tegen depressiviteit. Mocht je antidepressiva gebruiken, overleg dan met je arts of Ritalin wel een goed idee is.

Conclusie: pas op met genotsmiddelen, al weet niemand precies waarom

Dat we moeten oppassen met het gebruik van genotsmiddelen omdat het schade kan aanrichten aan onze gezondheid en verslavend kan zijn, dat weten we allemaal. Maar niemand kan tot nu toe duidelijk aangeven of ADHD’ers en ADHD’ers die medicatie gebruiken een groter risico hebben op gezondheidsproblemen of ernstige bijwerkingen wanneer Ritalin en genotsmiddelen samen worden gebruikt. Daarom is mijn conclusie, gebruik common sense wanneer je medicatie en genotsmiddelen tegelijk gebruikt. Neem je pilletje niet in met een glas whiskey, drink en rook niet te veel, zorg dat je je eigen grenzen kent en vraag anderen je te helpen die grenzen aan te houden en probeer het gebruik van genotsmiddelen beperkt te houden. Totdat er wat meer onderzoek is gedaan naar de effecten van genotsmiddelen op gebruikers van Ritalin zullen we het hiermee moeten doen.

Kleine toevoeging: het wordt afgeraden om medicatie en genotsmiddelen tegelijk te gebruiken omdat de gevolgen daarvan onvoldoende bekend zijn. Bij deze website zijn geen zorgprofessionals of medische wetenschappers betrokken, de site wordt gerund door ervaringsdeskundigen. Mijn advies op persoonlijke titel is om sowieso geen middelen door elkaar te gaan gebruiken, mocht je naast bijvoorbeeld Ritalin of Dexamfetamine een genotsmiddel willen gebruiken is het verstandig om er één te kiezen en die geleidelijk uit te proberen. Denk hierbij wel aan de invloed van hormonen, stress, vermoeidheid, verminderde weerstand enzovoorts die ook kunnen meewegen in het effect van medicatie en genotsmiddelen. Bij twijfels en vragen, neem altijd contact op met je psychiater of huisarts!

Danitsja Koster

Bronnen:

Bijsluiter Ritalin
Combinatie medicijnen en drugs
Dangers of mixing Ritalin with alcohol and other drugs
Ritalin (methylphenidate) and Alcohol / Food Interactions
Gaat Ritalin en alcohol samen?
Mixing Alcohol and Methylphenidate
Behandeling met medicijnen
ADHD en de werking van Methylfenidaat
Werking tabak
Nicotine and alcohol dependence in patients with comorbid attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD)
Veelgestelde vragen over ADHD bij volwassenen
Medicijn: Ritalin

FacebookTwitterWebsite

Beeld over ADHD verandert in de wetenschap

Geplaatst op door Danitsja

Congres Dit is ADHDDat het beeld over ADHD de laatste jaren is verandert, dat is wel duidelijk. Behandelwijzen, symptomen en oorzaken van de aandoening zijn in de loop der jaren aangepast, anders benadert en van naam verandert. Zelfs het woord ‘aandoening’ is tegenwoordig niet meer de juiste manier om ADHD te beschrijven. Er is veel gebeurt sinds Minimal Brain Damage in 1947 haar intrede deed (vroegere benaming van gedragsproblemen vergelijkbaar met ADHD).

Congres ‘Dit is ADHD’

Op 28 oktober zal het congres ‘Dit is ADHD’ in Utrecht plaatsvinden wat zich richt op de wetenschappelijke, psychologische en medische veranderingen ten aanzien van ADHD. Het congres is gericht op wetenschappers, psychologen en andere professionals die met kinderen en jongeren met ADHD werken. De focus ligt op nieuwe ontwikkelingen en inzichten uit de medische en wetenschappelijke wereld.

Discussie over ADHD

Kijkend naar het programma lijkt het een gevarieerde en interessante dag te gaan worden waar leken en ADHD’ers zelf ook wat uit kunnen halen. De entree zal voor de meeste mensen iets te prijzig zijn om voor de gezelligheid heen te gaan dus op basis van het gepubliceerde programma wil ik wat onderdelen uitlichten. Want het lijkt erop dat een aantal fel bediscussieerde onderwerpen tijdens het congres aan bod zullen komen welke voor spannende conclusies kunnen gaan zorgen.

Neurologie en ADHD

Het programma is grofweg in te delen in een deel over de oorzaken en aanwijzers van ADHD die in de hersenen te vinden zijn en methoden om ADHD te kunnen behandelen. In het eerste deel van de dag wordt de indeling van subtypen van ADHD besproken en wordt er gekeken naar de ontwikkeling van neuro imaging technieken die de circuits in de hersenen kunnen bekijken die geassocieerd worden met ADHD. Deze techniek zou een mogelijke doorbraak kunnen betekenen in een meer persoonlijke benadering van het behandelen van ADHD en het bestaansrecht van ADHD. Want er zijn nog steeds voldoende mensen die niet geloven dat het bestaat of de ernst ervan in willen zien. Ook is er ruimte voor een update over de huidige kennis van ADHD in relatie tot onder andere DSM V (psychologisch handboek). Daarnaast is er een lezing gewijd aan executief functioneren in relatie tot de hersenen bij ADHD, wat onder andere plannen en bijsturen inhoudt. Dit kan een duidelijk beeld schetsen van de moeilijkheden waar veel ADHD’ers mee kampen en hoe dat neurologisch in elkaar steekt.

Behandelmethoden ADHD

Naast de huidige stand van de ontwikkeling van neuro imaging en de neurologische kant van ADHD ben ik ook heel benieuwd naar de verschillende presentaties over behandelmethoden bij ADHD. Methoden als neurofeedback, coaching bij plannen, cogmed training, functietraining met behulp van een computerspel en persoonlijk begeleiden komen aan bod. Nu ben ik in de veronderstelling dat elke ADHD’er andere behoeften en moeilijkheden heeft dus ook baat zal hebben bij andere behandelwijzen. Het kan zeer interessant zijn om in kaart te brengen welke methoden bij welke behoeften passen om zo de problematiek van een ADHD’er doelgericht aan te kunnen pakken door een of meerdere therapie- en coachingmethoden aan te wenden.

Beeldvorming ADHD veranderd

Kortom, dit congres kan wat verklarende beelden schetsen en spannende conclusies opleveren. Ik ben vooral heel benieuwd of de bevindingen van deze lezingen en discussies worden gepubliceerd zodat de bevindingen van wetenschappers en onderzoekers gespecialiseerd in neurologie, psychologie en ADHD voor het grote publiek beschikbaar zijn en kunnen bijdragen aan de brede en hopelijk kloppende beeldvorming. Het is alvast een prettig idee dat zowel kinderen als volwassenen met ADHD aan bod zullen komen, op deze manier komt het met de beeldvorming en het wetenschappelijk inzicht rondom ADHD uiteindelijk wel goed.

Danitsja Koster
FacebookTwitterWebsite

ADHD en sociale omgang op het werk

Geplaatst op door Danitsja

Loesje baas ontvriendenLaten we even eerlijk zijn, ADHD zet je niet ‘uit’ wanneer je naar je werk gaat. Was het maar zo’n feest. In plaats daarvan hebben de meeste ADHD’ers juist op het werk moeite met hun ADHD-trekjes en het gevoel dat ze niet alles uit zichzelf (kunnen) halen.

Hoe ga je hiermee om? Gebruik je medicatie, zoek je heil in hulpmiddelen en trucs, stel je collega’s en managers op de hoogte of juist niet? Hoe zorg je ervoor dat je het beste uit jezelf haalt zonder jezelf voorbij te lopen en in je typische ADHD valkuilen te trappen? Het lijkt erop dat er nog veel is te winnen voor ADHD’ers op de werkvloer, want lang niet iedereen kan even open zijn over ADHD en bijbehorende issues.

Medicatie voor ADHD

Veel ADHD’ers hebben vroeger of later te maken met de keuze om wel of geen medicatie te gaan gebruiken. Er zijn genoeg voor- en nadelen te bedenken, ik vind dat iedereen voor zichzelf moet besluiten of hij/zij voldoende baat heeft bij bepaalde medicatie of niet. Ik gebruik het met vlagen, dat ligt voornamelijk aan mijn ADHD trouwens. Er zijn periodes dat ik het gebruik en het prima gaat, maar na bijvoorbeeld een vakantie of drukke periode komt de klad er weer in. Ik merk wel dat ik er profijt bij heb dus ik ben vandaag weer begonnen met het nemen van Ritalin, voornamelijk om me op mijn werk beter te kunnen concentreren en voldoende energie te hebben om het werk goed af te ronden. Want welke tips, trucs en hulpmiddelen je allemaal inschakelt, voor sommige ADHD’ers is medicatie onvermijdelijk.

Hulpmiddelen ADHD

Naast medicatie, die ik dus niet zo heel structureel inneem, heb ik uiteraard wat tips en trucs in de afgelopen jaren geperfectioneerd. Een van mijn grootse reddingen is ‘het lijstje’. Het to do-lijstje, de papieren agenda, een Word-document met actiepunten: het lijstje is de afgelopen twee decennia mijn redding geweest. Door middel van een lijstje kan ik overzicht aanbrengen in mijn taken, prioriteiten stellen, data en tijden aan bepaalde klussen hangen en mezelf dwingen deze opgelegde deadlines te vervullen. Zeker op mijn werk heb ik zo zaken voor mezelf kunnen inplannen zodat ik niet een dag van te voren ineens bedenk dat ik een enorm project moest opleveren waar ik nog niks voor had gedaan en kan ik niks vergeten. Want ja, ik ben echt een vergiet als ik zaken niet opschrijf. Daarnaast werk ik met kleurcodes in mijn email en overzichten in Excel, zijn de mappen op mijn computer akelig netjes geordend en bevestig ik alle afspraken die ik maak per email. Op die wijze heb ik overzicht, kan ik niks vergeten en kan ik altijd terug vinden wat er is afgesproken of opgeleverd. Dat geeft een hoop rust in den Kopf kan ik je vertellen.

Sociale omgang met ADHD

Het je anders voelen dan de rest en het gevoel hebben nooit echt ergens bij te horen omdat mensen jou niet begrijpen/jij andere mensen niet begrijpt is een beetje inherent aan ADHD en stoornissen uit het autismespectrum. Veel ADHD’ers hebben het gevoel anders te zijn dan anderen en niet helemaal begrepen te worden. Dat kan ervoor zorgen dat je je niet helemaal thuis voelt op een plek en niet de ruimte hebt of neemt om volledig jezelf te zijn. Ik merk bijvoorbeeld aan mezelf dat ik in een professionele omgeving minder van mezelf loslaat en bewust een rustige, professionele en daarmee misschien ook minder opvallende kant van mezelf te laten zien.

Professionele uitstraling

Ik lijk op het werk rustig en serieus, soms vraag ik me af of ik daarmee mezelf teveel op de achtergrond plaats. De gekke opmerkingen, rare dansjes, associatieve gedachten en impulsieve acties die mijn familie en partner van me gewend zijn zullen weinig collega’s en managers van mij zien. Dit omdat ik het enerzijds niet erg gepast vind (al heb ik alleen maar bij organisaties gewerkt waar dat echt wel kon) en anderzijds omdat ik me nooit volledig op m’n gemak heb gevoeld. Nu zal dit niet alleen maar met ADHD te maken hebben, maar ik ben wel benieuwd hoe andere ADHD’ers hiermee omgaan. Bindt je in op het werk om zo professioneel over te komen, of heb/neem je de ruimte om jezelf te zijn?

Openheid over ADHD of niet?

De onvermijdelijke vraag over ADHD en werk is natuurlijk: ben je open over je ADHD op het werk? In mijn omgeving merk ik dat ADHD’ers vaak redelijk terughoudend zijn met het delen van hun ADHD op het werk. Gaandeweg zijn er redelijk wat ADHD’ers die de stap durven te zetten om het aan een aantal directe collega’s te vertellen, maar zeker managers en HR of P&O liggen nogal gevoelig. Dit zal zeker te maken hebben met de huidige beeldvorming rondom ADHD en de crisis waar we gezellig in zitten. Daarnaast kan je je afvragen of je er goed aan doet het te delen.

Lange weg te gaan voor professionele ADHD’er

In het vorige bedrijf waar ik werkte was vrij veel openheid en persoonlijke ruimte omdat het een klein bedrijf is. Daarnaast was ik bezig met mijn zoektocht naar ADHD terwijl ik daar werkte en wilde graag mijn leidinggevende en direct collega’s daarin betrekken, het wordt anders wel heel lastig te verklaren dat je zoveel naar de dokter bent. Ik heb daar toen de ruimte gekregen uit te leggen wat het is en wat het met mij doet, maar ik merk achteraf toch dat ik niet zoveel mezelf ben geweest als dat ik misschien had kunnen zijn.

In het bedrijf waar ik nu werk is de persoonlijke aandacht wat kleiner omdat het bedrijf groter is. Ik heb met een paar directe collega’s gedeeld dat ik ADHD heb en hoe ik daarmee omga, maar in het management is dit niet bekend. Ik hoef het niet perse geheim te houden, maar het is ook nog niet echt ter sprake gekomen. Misschien dat ik toch ergens verwacht dat er negatief over geoordeeld gaat worden als mensen mij als werknemer nog niet goed kennen, dus ik kijk wat dat betreft eerst de kat uit de boom. Daarnaast zie ik ook niet echt in wat het management of ik ermee opschieten om hier een big deal van te gaan maken. Ik functioneer naar behoren of zelfs beter en doe dat lekker op eigen kracht. Misschien dat ik in de loop der tijd er wel meer openheid aan wil geven juist om de positieve beeldvorming te bevorderen, maar dan wel pas op het moment dat ik mijn sporen heb verdient.

Naiad