Gezin | Danitsja Koster

De eerste maanden

Omdat we een tijdje bezig waren met het krijgen van een kindje was ik al lang van dexamfetamine en melatonine af. Dat was eigenlijk wel lekker, want het gaf me ruim de tijd om met allerlei tips en trucs aan de slag te gaan om mijn symptomen in de hand te houden en enigszins normaal te slapen ’s nachts. Toen ik zwanger bleek te zijn (en het ook bleef dit keer) was dat een zege. De vermoeidheid sloeg in als een bom en de misselijkheid maakte het leven ook niet gezelliger. Door de verwachtingen die ik normaal aan mezelf stel wat naar beneden bij te stellen, alles te noteren wat ik moet doen en veel korte pauzes te houden heb ik me aardig staande weten te houden. Vroeg naar bed en veel relaxen in de avonduren zorgden ervoor dat ik de meeste nachten redelijk kon slapen. Ik was niet minder moe, daar zorgen de hormonen wel voor, maar het was op deze manier nog te doen. Toegeven aan ziek zijn is niet echt mijn sterkste punt, maar de eerste weken zwangerschap dwongen me om niet eigenwijs te zijn. Dat is ook wel eens verfrissend!

De kleine kwaaltjes

Met week 16 á 17 begon ik eindelijk weer een beetje energie te krijgen. Ik liep naast de vermoeidheid en misselijkheid ook met een enorm lage bloeddruk. Mijn bloeddruk werd na de 20 weken ietsje hoger waardoor de vermoeidheidsklachten die daardoor kwamen ook minder werden. Eindelijk kon ik weer een beetje meedoen en kon ik mentaal de knop omzetten om te gaan genieten van de zwangerschap. Sindsdien heb ik vooral last van kleine kwaaltjes. Vergeetachtigheid, rugpijn en harde buiken hebben zo hun plekjes in het dagelijks leven veroverd.

Aangezien ik mijn leven lang al kamp met vergeetachtigheid, weet ik daar vrij goed mee om te gaan. Ik schrijf alles op en waarschuw iedereen dat als je appt of een messengerbericht stuurt met een vraag die ik niet direct kan beantwoorden, dat je een weloverwogen risico hebt genomen om nooit meer antwoord te krijgen. Mail me, dan laat ik het ongelezen en kom ik erop terug. Onthouden is niet mijn sterkste kant en dat is tijdens de zwangerschap alleen nog maar erger geworden. Ik ga me er ook niet meer druk om maken want dat kost me alleen maar energie. Ik doe mijn best door alles te noteren, help me onthouden en de kans is groot dat het goed komt. Opgelost!

De harde buik en rugpijn zijn goede waarschuwingen om een stapje minder hard te lopen, al is het vaak lastig dat op tijd te herkennen. Mijn enthousiasme en zeker mijn hyperfocus willen nog weleens dwarsliggen. De RSI-app op mijn laptop geeft me met regelmaat een waarschuwing dat ik moet pauzeren. Hoe moeilijk ook, ik probeer daar nu wel vaker naar te luisteren. In de avonden maak ik tijd om te relaxen, al dan niet gedrapeerd met een dekentje op de bank, omdat mijn lijf overdag vaak al hard genoeg heeft moeten werken. Het aanpakken van hulp, een lieve man die nu bijna altijd kookt en veel klusjes oppakt of iemand die de zware dingen voor me wil tillen, heb ik echt moeten leren. Mensen willen helpen en ik ben druk bezig met een mensje bouwen. Het is voor het goede doel, dus suck it up.

Afvinklijstje en tijdsdruk

Een van de dingen waarin ik ontzettend kan overcompenseren is plannen. Voor mezelf plan ik vaak te strak, blijkbaar denk ik altijd dat ik continue gefocust bezig ben en dat ik kan teleporten naar de volgende locatie, maar plannen voor anderen gaat het me erg goed af. Sterker nog, plannen is bijna altijd een belangrijk onderdeel van mijn werk en mijn handige overzichtjes met kleurcodes in Excel worden bij verschillende bedrijven waar ik ooit heb gewerkt nog steeds gebruikt! Met de zwangerschap is dit uiteraard niet anders. Nou ben ik niet helemaal los gegaan met overzichten in Excel en goed uitgedachte kleurcodeschema’s, maar ik heb wel een mooi afvinklijstje met spullen en klusjes gemaakt in Google Drive zodat mijn man, moeder en zussen ook altijd up to date zijn met de laatste versie van de boodschappen- en klussenlijst. In de gezamenlijke agenda van manlief en mijzelf heb ik verschillende momenten gepland om de klusjes die ik graag wil doen voor de kleine er is af te kunnen maken. Zo heb ik het overzicht en kan ik niks vergeten.

De tijdsdruk voel ik nog niet echt. Waarschijnlijk heeft het creëren van overzicht voor mezelf hierin geholpen, daarnaast zijn alle dingen die echt onmisbaar zijn geregeld of in huis. Nu, 33 weken zwanger, zit ik nog helemaal met mijn hoofd bij het werk en de klusjes thuis. Het idee dat ik over drie weken met verlof ga en vrij rap daarna een kindje in mijn armen zal hebben is een heel vreemd concept. Want voor mijn verlof wil ik alle losse eindjes op het werk klaar hebben en het huis aan kant, dan kunnen mijn man en ik ons rustig voorbereiden op de komst van de kleine dame. Wie weet voel ik dan wel de tijdsdruk om alle kleertjes te wassen en strijken, het geboortekaartje af te maken en allerlei ‘handige’ (overbodige) spullen aan te schaffen. Nu geniet ik er nog even van dat ik echt heel erg zwanger ben, maar ook nog in het nu leef. Straks worden we geleefd dus zullen mijn creatieve visie, oplossend vermogen en flexibiliteit hard nodig zijn. Dan kan ik maar beter relaxed aan het avontuur beginnen. Tot na de zomer!

Veel vrouwen met ADHD ervaren stress en teleurstelling omdat het huishouden niet op de rit is. Vergeetachtigheid, moeite met taken beginnen, het huishouden saai vinden en algehele chaos in het huis zorgen voor een onoverkomelijke berg met poetsklussen en puin ruimen. Hoe pak je dat beter aan? Huishoudcoach Els Jacobs van De Huishoudcoach in Leiden geeft tips om het huishouden op de rit te brengen.

Huishoudcoach met ervaring in chaos

Els Jacobs is sinds 2006 de drijvende kracht achter De Huishoudcoach, maar ze is niet altijd zelf een geweldige huisvrouw geweest. “Ik ben niet georganiseerd geboren, in tegendeel. Ik weet helaas als geen ander hoe het is om in chaos te leven. Maar ruim 15 jaar terug heb ik het tij met vallen en opstaan weten te keren en sindsdien doe ik niets liever dan anderen helpen weer lucht in hun huis, administratie en agenda te brengen.”

Ze coacht mensen naar een opgeruimd leven en leidt mensen op tot organizer. “Het opleiden doe ik met veel enthousiasme via de Opleiding tot Professional Organizer voor Particulieren (OPOP) en de Opleiding tot Organizer voor de Zakelijke Markt (OOZM).” Een dame die dus van de hoed en de rand weet als het gaat om het huishouden organiseren! Zou haar methode ook ‘ADHD-proof’ zijn? Alle dagelijkse uitdagingen in het huishouden kunnen wel wat structuur en organisatietalent gebruiken!

Verwachtingen van het huishouden met ADHD

Vrouwen met ADHD hebben vaak veel behoefte aan structuur, maar ook veel moeite om die structuur aan te brengen. Eens in de zoveel tijd gaat de goed uitgedachte planning de deur uit omdat het beklemt, de taken saai zijn of het simpelweg wordt vergeten. De moed zakt in de schoenen en het gevoel van falen steekt de kop op. Er moet toch een structuur te vinden zijn die wel werkt!

“De meeste schoonmaaksystemen werken in de praktijk niet, omdat ze perfect schoongemaakte huizen nastreven en veronderstellen dat mensen zich altijd in de ideale omstandigheden bevinden. Maar helaas hebben we allemaal dagelijks met ‘kinken in de kabel’ te maken. Denk maar aan een onverwachte file, ziek kind of een kapotte stofzuiger. En daar bovenop lopen we regelmatig ook tegen de grenzen van ons eigen kunnen aan.” Het welbekende verwachtingen managen lijkt de eerste stap voor een gelukkiger leven als niet zo geweldige huisvrouw.

Structuur in het huishouden met ADHD, hoe dan?

Toch moeten klussen wel worden gedaan. Het beginnen aan een schoonmaakklus, zeker een saaie, kan soms enorm lastig zijn. “De uitdaging is om met zo min mogelijk structuur zoveel mogelijk effect te sorteren. En niet om jezelf een molensteen om de nek te leggen, waarvan je eigenlijk op voorhand al weet dat je die nooit kan dragen!” Een haalbare takenlijst lijkt de start van een goede structuur voor het huishouden.

“Voor zo’n simpele structuur kun je het beste onderscheid maken tussen:

grondige boenklussen, dat wil zeggen schoonmaakklussen die goed moeten gebeuren, en
snelle poetsacties, dat wil zeggen schoonmaakklussen die je met de Franse slag kan doen

Alle wekelijkse schoonmaakklusjes vallen onder de snelle poetsacties. De zeven bekendste poetsacties zijn stofzuigen, dweilen, stoffen, sanitair afnemen, pedaalemmers legen, spiegelende oppervlakken schoonmaken en het gasfornuis schoonmaken. Deze hoeven echt niet grondig.” Dus elke week het huis op zijn kop zetten om goed te poetsen is niet nodig? Wat een verademing!

“Aan boenklussen die je maandelijks of jaarlijks doet, zoals ramen wassen, badkamertegels afnemen of de gordijnen wassen, besteed je juist wat meer aandacht. Kies er hiervan maar eentje per week uit en doe die liefst samen met anderen. Gedeelde smart is halve smart!” Els raadt aan om elke week zeven snelle poetsacties en één grondige boenklus te doen, het liefst dus met hulptroepen. “Doe het op het dagdeel of moment dat het jou uitkomt en je zal een prima schoon huis hebben.”

Herken je valkuilen

Als je het lastig vindt om aan een taak te beginnen, kan alleen structuur aanbrengen onvoldoende zijn. Het is zaak je af te vragen wat je lastig vindt en wat je valkuilen precies zijn. “Vind je het beginnen aan snelle poetsacties of grondige boenklussen moeilijk? Dan is het de truc om de taak dan in zulke kleine stapjes op te breken, dat je de drempel om aan de slag te gaan drastisch verlaagt.” Het opbreken van taken in kleine brokjes is een bekende tip voor mensen met ADHD, maar zeker geen onbelangrijke. Starten met een kleine stap maakt het voltooien van de taak een stuk minder lastig, legt Els uit.

“Als je bijvoorbeeld het gasfornuis wil schoonmaken omdat er aangekoekte etensresten op zitten, bedenk dan welke kleine actie van jouw kant het ‘schone gasfornuis’ dichterbij brengt. Misschien kun je er heet water overheen gooien, zodat de etensresten kunnen losweken. Of de gaspitten er alvast afhalen en de fornuisplaat sprayen met allesreiniger.” Zo bekeken lijkt de taak veel minder groot en vervelend. Daarnaast is de kans dat je de taak afmaakt groter. “Als je eenmaal bezig bent, ga je vaak door.”

Breng zelf structuur in je huishouden

Als je zelf weer met frisse moed aan de slag wil met je huishouden, dan kan het helpen om de tips van Els direct in de praktijk te brengen. Ze stelt voor eerst te beginnen met de zeven poetsacties. “Schrijf de acties op een post-it en hang ze op de koelkast of – nog beter – je badkamerspiegel. Voer de eerste week drie van deze poetsacties naar keuze uit. Met de Franse slag, want het hoeft niet perfect!” Perfectionisme is voor veel mensen een bekende valkuil, dus het is zeker goed om te bedenken dat niet perfect het eigenlijke doel is.

“Is dit lastig? Blijf elke week oefenen totdat ze je makkelijk afgaan. Voeg dan een vierde poetsactie toe. Gaat dit ook soepel, kies dan de week erop voor vijf poetsacties enzovoort. En zitten de zeven poetsacties er helemaal in? Kies dan pas af en toe een boenklus erbij. Een schoon huis is tenslotte een middel en geen doel op zich. Veel succes!” Zo klinkt het toch best heel haalbaar. Ruim elke dag even tijd in voor een klus om de routine erin te krijgen. Stap voor stap, niet perfect en de taak opdelen in kleine brokjes. Op deze manier gaan we er wel komen. Wie durft de uitdaging aan en gaat structuur aanbrengen in het huishouden?

Categorie: Gezin

Druk, vergeetachtig en hormonaal