Zwanger met ADHD

Na heel wat jaren twijfelen en uitrazen is het zover, ik ben zwanger! Wel eventjes, tegen de tijd dat jullie dit lezen ben ik al met verlof. De afgelopen maanden zijn een vreemde rollercoaster geweest. Allerlei emoties kwamen voorbij, zeker in het begin, en het idee dat er een mensje in mij groeit blijft heel apart. Zwanger zijn met ADHD is niet altijd even makkelijk, al zijn er ook dingen die juist door mijn trucjes om de symptomen binnen de perken te houden vrij goed gaan!

Geen medicatie meer

Wanneer je zwanger bent of wil worden mag je geen medicatie als Ritalin, Medikinet en melatonine meer gebruiken. In uitzonderingsgevallen blijft de aanstaande moeder, onder strikte controle van een arts, medicatie gebruiken tijdens de zwangerschap. Maar meestal is het afbouwen en dan aanpoten. Ik ben al een hele tijd gestopt met dexamfetamine en melatonine omdat ik zwanger wilde worden. Dat is pittig, want ik was volledig op mezelf aangewezen om mijn hoofd boven water te houden. Aan de andere kant was het ook een goede oefening. Ik heb nu de tijd gehad om trucjes, ritmes en hulpmiddelen uit te proberen. Nu ik zwanger ben en ook niet meer een keertje medicatie kan gebruiken voor een moeilijk moment is het fijn dat ik weet dat ik er wel uitkom, omdat ik het langere tijd heb geprobeerd. Het gaat met ups en downs, maar ik kwam altijd weer op mijn pootjes terecht dus dat geeft wat zelfvertrouwen en berusting dat het wel goed komt.

Geen ‘doorgaan tot het gaatje’

Omdat ik een hele heftige burn-out heb gehad heb ik heel wat over mezelf moeten leren. Niet doorgaan tot het gaatje is een moeilijke les die ik zeker nog niet heb geleerd, maar ik heb wel stappen in de juiste richting gezet. Nu ik verantwoordelijk ben voor de gezondheid van mijn kindje komt de vraag ‘stoppen of doorgaan’ nog veel vaker voorbij dan hiervoor. Gelukkig kan ik, juist door mijn ervaring met burn-out, me makkelijker neerleggen bij gedwongen stoppen. Het gaat niet altijd vlekkeloos natuurlijk. Mijn grenzen herkennen, erkennen en respecteren is niet iets waar ik een groot talent voor heb. Maar waar ik vroeger kon balen als ik moest stoppen of wanneer ik te ver was gegaan, kan ik me er nu beter bij neerleggen. Het zij zo, het is niet belangrijker dan de gezondheid van mijzelf en mijn kind. Wat een verademing!

Nu of niet nu

De meeste mensen met ADHD hebben een tijdsgevoel van ‘nu of niet nu’. Wat zoveel betekend als iets is nu of het is niet nu, straks, morgen of volgend jaar valt daarmee allemaal in dezelfde categorie. Hierin zie je al een beetje waarom de meeste mensen met ADHD wat moeite hebben met plannen. Juist omdat mijn hoofd zo werkt ben ik een bijna obsessieve planner en schrijf ik alles op zodat ik het niet kan vergeten. Nu met ons eerste kindje op komst is dat een ideale manier van werken. Klusjes die ik perse voor de geboorte gedaan wil hebben staan ruim van te voren gepland in de gezamelijke agenda, een lijst met alle benodigdheden voor kind en bevalling is al maanden klaar en wordt regelmatig geüpdate, en ik heb alle belangrijke instanties en bijeenkomsten meer dan op tijd benaderd en bezocht. Ik zal vast dingen vergeten of over het hoofd zien, maar het idee dat alle belangrijke informatie duidelijk op een rijtje staat en toegankelijk is voor de mensen direct om me heen geeft me een gevoel van rust en controle. Juist daardoor kan ik het loslaten. De baby kan slapen, eten en poepen, de rest is bijzaak en daar verzinnen we wel wat voor. Mochten we essentiële zaken missen hebben man en ik gelukkig een creatief ADHD-brein, dus een oplossing zal er zeker komen. Ik geniet nog even van de laatste weken voordat ons leven totaal gaat veranderen. Het is spannend en ik heb er zin in!

Leven in het nu

Veel mensen met ADHD hebben een apart gevoel voor tijd. Het is ‘nu’ of ‘niet nu’ als het gaat om tijd en prioriteit. Door veel te plannen kan ik redelijk omgaan met tijd en prioriteit. Leven in het nu is wel nog een dingetje. Met mijn hoofd in de toekomst of in het verleden zitten is veel makkelijker dan het nu. En dat is niet altijd even handig.

Altijd iets om over na te denken

Er is altijd iets om over na te denken, om niet te vergeten, om me druk om te maken of om over te malen. Dit heeft meestal te maken met de toekomst. Taken op het werk waar ik een oplossing voor moet bedenken of niet moet vergeten, boodschappen en huishoudelijke taken die ik nog moet doen of afspraken die ik met vrienden in wil plannen. Ontspannen televisie kijken of even relaxen is lastig met een hoofd wat continu nadenkt over dingen waar ik nog wat mee moet. Zeker als ik moe ben vind ik het lastig om uit de gedachtenstroom te stappen en te zien dat deze gedachten helemaal niet zo belangrijk zijn.

Reflecteer alles

Terugdenken aan gesprekken en situaties, mijn reacties en gevoelens, en doelen die ik wel of niet heb gehaald komt regelmatig aan bod in mijn drukke hoofd. Ik reflecteer alles wat ik denk, doe en niet doe. Omdat ik me de situaties en gevoelens van anderen erg aantrek, zit mijn hoofd ook nog eens vol met de gedachten daaraan. Een situatie of gevoel loslaten is erg ingewikkeld, vroeger of later duikt een gedachte of gevoel weer op alsof het nooit weg is geweest. En de reflectie op mijn of andermans handelen begint weer van voren af aan.

Van me afschrijven

Zo’n hoofd vol met gedachten kan me soms behoorlijk in de weg zitten. Ontspannen is lastig, een gevoel of situatie achter me laten is moeilijk en alle negatieve gedachten kosten me veel energie. Soms helpt het om het van me af te schrijven, in een blog of dagboek kan ik mijn gevoelens en twijfels kwijt zodat er even wat ruimte ontstaat in mijn hoofd. Ik doe dit uiteraard veel te weinig, dus het is goed om mezelf er af en toe aan te herinneren dat de gedachten toevertrouwen aan papier me helpt. Dit blog is een stapje in de juiste richting, hopelijk geeft dat nu wat ruimte om lekker te kunnen ontspannen zonder allerlei gedachten die energie vreten!

ADHD en energie

“ADHD’ers, die hebben toch altijd energie?” Heb jij die uitspraak weleens gehoord? Ik wel! Natuurlijk hebben wij ADHD’ers, als je ons allemaal over één kam wil scheren, vaak veel energie. Maar het is ook wel eens op en dat zien we vaak niet op tijd aankomen, met alle gevolgen van dien. Daarnaast komt veel energie meestal door positieve energie en niet door negatieve vibes, zeker mensen die ook HSP zijn kunnen daar veel last van hebben. Het hebben van veel of weinig energie is niet eens zo heel belangrijk, veel belangrijker is: hoe ga je ermee om?

Positieve energie

Het klinkt zo simpel, van positieve energie krijg je energie. Maar in de praktijk is het soms lastig. Want waar krijg je positieve energie van? Leuke dingen doen, sporten, reizen, hobby’s, sociale afspraken. Dingen waar je normaal energie van krijgt kunnen soms juist een last zijn, dus het is altijd opletten hoe het nu voelt als je ermee bezig bent. Ik kan enorm genieten van sporten, maar als ik mezelf voorneem om een minimale afstand te gaan hardlopen terwijl ik slecht heb geslapen werk ik mezelf tegen. Dus wees positief en omring je met positieve energie, dan ben je al een heel eind op weg!

Hyperfocus

De overtreffende trap van positieve energie is vaak de hyperfocus. Zo ongelooflijk geconcentreerd bezig zijn dat de wereld om je heen verdwijnt is hyperfocus en dat is niet altijd even gezond. Ik kan urenlang achter mijn laptop zitten fröbelen aan websites en blogs, om vervolgens met pijn in mijn hele lijf en vierkante ogen de computer af te sluiten. Geeft dat energie? Even wel, maar als ik geen pauzes neem kost het meer energie dat het gaat opleveren. Zet een kookwekker of gebruik een RSI-app om jezelf te dwingen te pauzeren, dat komt je energieniveau zeker ten goede!

Negatieve energie

Mensen die bekend zijn met HSP zullen die volledig herkennen: negatieve energie kan je uitputten. Mensen en activiteiten die negatieve energie geven of uitstralen zijn funest voor je eigen energiehuishouding. Dat klinkt misschien heel logisch, maar het is vaak lastig vooraf in te zien wie en wat een ‘energielek’ voor je is. Het is goed om zo af en toe voor jezelf op een rijtje te zetten waar je energie van krijgt en wat energie kost zodat je bewust keuzes kan maken waar je jouw energie aan geeft. Laatst heb ik een overzichtje gemaakt van activiteiten en mensen om die vervolgens in te delen in energiegevers, neutraal en energiezuigers. Hoe moeilijk en confronterend ook, het geeft wel veel duidelijkheid. Zo kan ik afspraken die me veel energie kosten inplannen in een week waarin ik meer tijd neem voor mezelf, sport en mensen die me energie geven.

Balans

De truc is zoals altijd de balans houden. Laat dat nou net iets zijn waar ik niet zo goed in ben. Ik ben eerder het gemiddelde van twee uitersten dan in balans, maar toch zal ik dit altijd als streven moeten hebben. Ook nu ik dit blog typ merk ik dat het tijd is om te stoppen, maar stoppen voordat het af is vind ik lastig. Na een volle dag vandaag en een drukke dag morgen voor de boeg weet ik wel dat het nu tijd is om op de bank te ploffen en even niks te doen. Zo probeer ik de balans te houden en mijn energie niet in een uur er doorheen te rammen terwijl ik de hele dag nog voor me heb. Pauzes nemen, rustmomenten inplannen en ruimte nemen om niks te doen (zó moeilijk!) helpen mij de balans te houden. Wat werkt voor jou?

ADHD en grenzen


Als er één ding is waar ik niet goed in ben, dan is het luisteren naar mijn eigen grenzen. ‘Ja’ is zo gezegd en als er een probleem of uitdaging ligt, dan ga ik in doe-modus. Er is altijd wel een reden waarom iets nú moet en externe impulsen zijn altijd veel interessanter dan even tijd nemen voor mezelf (wat dat dan ook mag zijn, geen idee). Gooi nog een flinke dosis verantwoordelijkheidsgevoel en overdreven zorgzaamheid in de mix, en je hebt een succesrecept voor een burn-out. Hoe ga ik dat nu beter aanpakken om niet weer ziek thuis te zitten?

Pauzes nemen

Op het werk en wanneer ik thuis aan het werk ben vind ik het enorm lastig om pauzes te nemen. Ik dender door en vraag me aan het eind van de dag af waarom ik me niet happy voel. Voor het gemak vergeet ik even dat ik urenlang met een kromme rug in hyperfocus achter mijn laptop verscholen heb gezeten, niet echt bevorderlijk voor je rug en hoofd. Maar ja, wanneer ik in mijn hyperfocus zit ben ik er moeilijk uit te trekken en wanneer ik allerlei kleine klusjes doe springt mijn hoofd in drie seconden van de ene taak naar de andere en daar moet ik natuurlijk meteen op reageren. Lekker relaxed werken, not! Dus wat dan wel? Ik ben nu aan het oefenen met een RSI-app op mijn laptop die me elk uur een waarschuwing geeft dat ik vijf minuten moet pauzeren. Ik heb dit aangegeven bij mijn collega’s en bij het revalidatiecentrum zodat ik een stok achter de deur heb om de pauzes ook werkelijk te nemen, hopelijk kan ik nu de routine opbouwen dat wanneer ik straks weer volledig aan het werk ga het nut van de pauzes ook echt inzie. Ik weet heus wel dat pauzes bevorderlijk zijn voor de creativiteit en concentratie (best handig als schrijver) en er talloze voordelen wetenschappelijk zijn bewezen, maar het zelf ervaren is toch een ‘dingetje’.

Nee zeggen

Mijn lijf en leden schreeuwen ‘ja!’ wanneer er een leuk, spannend of nieuw voorstel komt. “Joepie, nieuwe inpulsen!” lijkt de standaard reactie van mijn impulsieve hoofd. Ik ben misschien geen thrill seeker, maar ik ben zeker een impuls seeker. Probeer dan maar eens ‘nee’ te zeggen wanneer het eigenlijk niet uitkomt, er geen tijd voor is of het mogelijkerwijs helemaal niet zo leuk is. Voor ik het weet heb ik al een afspraak staan en bedenk ik me op het laatste moment dat het niet gaat lukken, drama! Want dan voel ik me schuldig en ga ik me toch weer in allerlei bochten wringen om het mogelijk te maken. Om dat te voorkomen ben ik aan het oefenen met niet overal direct antwoord op te geven. Dat vind ik heel lastig want het liefst geef ik meteen antwoord, dat is dan weer een vinkje op de lijst en iets wat ik niet meer kan vergeten (ook zo’n valkuil). Met emails en whatsappjes ongelezen laten kom ik al een heel eind en zonder notitieblokje kom ik de dag amper door, maar dan heb ik ineens wel de ruimte om goed na te denken of ik ergens wel ‘ja’ op wil zeggen! Het zal lastig blijven omdat mijn eerste reactie is om de vraag gelijk af te handelen, maar als ik beter voor mezelf wil blijven zorgen is dit zeker een punt van aandacht. Dan sjouw ik maar met notitieboekjes en vraag ik iedereen om belangrijke zaken te mailen zodat ik het niet kan vergeten, het is een goede poging om dicht bij mezelf te blijven.

Tijd voor mezelf

Bij het revalidatiecentrum waar ik sinds een tijdje loop hadden we het over tijd voor jezelf nemen. Ik voelde me lichtelijk achterlopen toen ik moest bekennen echt totaal geen beeld te hebben bij wat je dan doet in die ’tijd voor mezelf’. Hele volksstammen zweren bij “een lekker dagje voor mezelf”, maar ik weet dus niet wat ik dan moet doen. Samen met de fysiotherapeut ben ik gaan kijken naar wat ik kan doen wat echt voor mezelf is. Ik kwam met sporten,, wandelen, yoga, schilderen, kleuren en fotograferen. Ook televisie kijken of een serie opzetten kan in dit rijtje, dus ik heb al iets meer beeld van wat dat dan is. Maar ja, als je hoofd continue op zoek is naar prikkels, zeker wanneer het zwaar overprikkeld is, dan is het lastig om ineens op mijn kont te gaan zitten ‘relaxen’. Een psycholoog gaf me de tip om dan eerst even een kop koffie of thee te maken en dan pas iets voor mezelf te gaan doen zodat de overgang niet zo groot is. Daarnaast heb ik de tip gekregen om tijd voor mezelf in te plannen. En dan niet een groot kruis in de agenda, want dat zegt me niet zoveel. Liever een dagdeel nemen waarin ik één van de activiteiten plan. Tot nu toe gaat dat redelijk, ik doe niet altijd wat ik heb gepland maar dat is ook niet het punt. Het gaat erom dat ik tijd neem om weer even op te laden.

Grenzen aanhouden

Vanuit het niks ineens mijn grenzen aanvoelen en ernaar handelen is natuurlijk een kansloze onderneming. Door de bovenstaande tips heb ik wat concrete handvatten gekregen om te zorgen dat ik minder uit de bocht vlieg. Natuurlijk kan ik nog lekker impulsief ‘ja’ roepen op iets wat me echt leuk lijkt of af en toe over mijn grenzen heen gaan omdat het nog geen tweede natuur is om mijn grenzen continue te respecteren. Dat is niet erg, zo lang ik de weg maar terug weet. Door op het werk meer afwisseling in geconcentreerd bezig zijn en echt pauzeren (dus weg van dat bureau) erin te krijgen en thuis te zorgen voor ‘donw time’ kom ik al een heel eind. Als straks mijn revalidatietraject voorbij is, ga ik me inschrijven bij een sportschool. Dan heb ik een goede motivator om tijd voor mezelf te nemen op gezette tijden en kan ik daarna er weer lekker tegenaan. Zo kom ik er wel!

Lange adem

dear-stress
Vorige week belde mijn apotheek, of ik even €300.- wil afrekenen voor mijn medicatie. Ik ben blij dat ze bellen voordat de medicijnen worden besteld, want dat bedrag kan ik echt niet ophoesten voor anderhalve maand dexamfetamine. Dus nu zit ik zonder, net als duizenden anderen, en ik loop gigantisch tegen mezelf aan. Noodgedwongen heb ik weer een lange adem, maar ik ben het nu al zat.

Even zonder

Na het bericht van de apotheek heb ik mijn huisarts om raad gevraagd. Zij heeft namelijk, als het goed is, de begeleiding van mijn medicatie overgenomen. Naast dat ze terecht aangeeft dat het voorschrijven van medicatie en een medische verklaring specialistisch is, komt ze er ook achter dat het overdragen van mijn dossier niet is gedaan. Blijkbaar val ik nog onder de psychiater en ik hoop dat dit een goed teken is. Vlak na dit gesprek ga ik een lang weekend weg met mijn man, dus ik neem me voor de psychiater te mailen. Ik heb voor het eerst van mijn leven een medicijnpaspoort mee zodat ik in het weekendje weg mijn medicatie kan gebruiken. Maar omdat ik nog geen oplossing heb voor mijn vlot slinkende voorraad dexamfetamine ben ik voorzichtig. Te voorzichtig, en die psychiater heb ik nog steeds niet gemaild. Dat even zonder medicatie, het is voor mij geen optie. Nu in elk geval niet, want ik ben uitgeput door burn-out en een nog te diagnosticeren fysieke oorzaak. Ik kan dit er echt even niet bij hebben.

Zo moe, niks lukt

Het weekendje weg was heerlijk en zo ontzettend nodig. Ik ben blij dat we de financiële mogelijkheid hebben om even de zon op te zoeken. Het heeft me goed gedaan, maar ik heb er wel een relapse van. Ik heb teveel gedaan, want op vakantie druk ik de neiging om even rustig aan te doen weg. Ik wil wat zien en wat doen, wat op dat moment ook prima lijkt te gaan. Maar eenmaal terug merk ik de vermoeidheid. Niks lukt en ik ben veel te snel overprikkeld. Vanmiddag gaat het mis, ik ben bij mijn ouders langs en de prikkels worden me teveel. Weer sta ik bij mijn moeder te huilen, vooral omdat ik zo klaar ben om mijn eigen ‘gezeik’ aan te horen. Wanneer ga ik nou eens vooruit en stopt de eindeloze strijd? Ik ben gewoon zo moe!

Diepe zucht en weer door

Helaas is mams, zoals meestal, degene die de tranen moet drogen. Maar het moest er blijkbaar even uit. Ik ga nu, na ik dit blogje heb geschreven, gelijk de psychiater mailen om te kijken wat hij voor mij kan betekenen. Nu nieuwe medicatie gaan uitproberen lijkt me heel onverstandig, net als stoppen. Maar met de huidige richtlijnen kom ik niet zomaar meer aan ‘normale’ dexamfetamine. Ik hoop op een medische verklaring waarom ik dat wel nodig heb zodat ik in elk geval één werkend hulpmiddel heb om de komende maanden door te komen. Wat ik hoop op korte termijn eindelijk wat meer te weten over waarom ik zo ziek blijf en beter te gaan worden. Misschien dat ik na die tijd de luxe heb om zonder medicatie aan de gang te gaan. Maar nu kost de strijd voor mijn gezondheid, tegen de stemmingen, voor enigszins deelnemen aan de samenleving en tegen de niet werkende medische protocollen me zoveel energie, dat heb ik niet. Dus een diepe zucht en weer door, eerst maar eens de psych mailen voor hulp.

Meer informatie

Heb jij de petitie van Dure Dex, Niet Zo Flex al getekend? Zij strijden voor betaalbare ADHD-medicatie, te beginnen bij dexamfetamine. De ambitie is om de eigen bijdrage voor alle medicatie de deur uit te doen. Ook voor bijvoorbeeld MS waarvoor nu een hele hoge eigen bijdrage wordt gevraagd. Teken de petitie en zet de patiënt weer centraal in de gezondheidszorg.

ADHDvrouw maakt zich hard voor meer informatie en kennis over ADHD bij vrouwen, iets wat nog steeds (!!) over het hoofd wordt gezien. Daarnaast zijn bijwerkingen van medicatie in de regel alleen getest op mannen en lopen vrouwen binnen de (geestelijke) gezondheidszorg veel aan tegen aannames en gebrek aan kennis waardoor we de juiste zorg niet of laat krijgen. Met blogs, een boek, congressen en lotgenotencontact proberen we de vrouw met ADHD zelf de juiste informatie en middelen aan te reiken om wel de weg naar de juiste hulp te kunnen vinden.

Danitsja

Een schaduw van mezelf

chinees
Voor het eerst in tijden log ik in op de website. De laatste blog is van januari en 600 ongelezen reacties wachten op controle. Het grootste gedeelte van de reacties is spam en ik probeer zo goed als mogelijk mezelf te controleren zodat de echte reacties ook op de website te zien zullen zijn. Ik sluit de boel af en log een paar dagen later weer in, ook nu krijg ik het niet voor elkaar om een letter te schrijven. Mijn gedachten van me af schrijven is iets wat altijd voor me heeft gewerkt, nu laat ik me tegenhouden omdat ik de positiviteit uit m’n tenen moet halen. Ik wil met de website een genuanceerd en positief beeld schetsen van ADHD, blijkbaar hoort eerlijk zijn over mijn zware periode daar onbewust niet bij.

Stok achter de deur, voor mezelf

Via de Facebookpagina krijg ik een bericht met het voorstel om mijn blogs op een pagina in de spotlight te zetten en vice versa. Ik geef gelijk aan dat ik het een goed idee vind, maar dat ik door ziekte wat meer tijd nodig heb en te lang geen blog heb gepost. Ik wil wel graag de website een beetje up to date houden als er via een andere pagina mensen aan komen waaien, anders lijkt het net alsof de boel op sterven na dood is! Aan de andere kant is alle begrip, toch zie ik het als stok achter de deur. Niet alleen voor de site, vooral voor mezelf omdat ik weet dat schrijven me altijd heeft geholpen. De verwachtingen die ik aan mezelf stel mogen niet zomaar in de weg gaan staan om mijn gevoelens op papier te zetten.

Steeds verder aftakelen

Januari 2015 begin ik aan een nieuwe baan, maart 2015 moest ik schoorvoetend aan mezelf toegeven dat het niet gaat. Ik zit niet op mijn plek en de combinatie concentratieproblemen overdag met voldoening zoeken in freelance werk en projecten in de avonduren vreet energie. Ik raak de controle langzaamaan kwijt en zoek hulp, in april kan ik terecht bij een GGZ-instelling waar ik pas eind augustus dezelfde diagnose krijg als in 2010. Ondertussen ben ik mijn baan kwijt, freelance begonnen (dus geen rust genomen) en een auto-ongeluk gehad. Volgens de huisarts ben ik overbelast en daardoor overspannen geraakt, ik weet dat ze gelijk heeft. Ik doe wat ik kan om de overspannenheid aan te pakken, toch kom ik in november vijf weken op de bank te liggen en kan ik helemaal niks.

Ik krabbel langzaam op en in januari denk ik er vooral mentaal ietsje beter voor te staan. In februari ga ik achteruit en eind maart kamp ik met heftige acute klachten, ik ben drie weken niet in staat om zelfstandig de deur uit te gaan omdat ik niet kan staan zonder duizelig en misselijk te worden. Ondanks hulp van de psycholoog, psychiater, coach, medicatie, yoga, meditatie, goede gesprekken, wandelingen, vakanties, dagboek, hulp van familie en partner, steun van vriendinnen, stoppen met werken, zelfhulpboek en op alle mogelijke manieren stress vermijden takel ik steeds verder af. Dit gaat niet goed!

Wegkwijnen gaan ongemerkt

Terugkijkend voel ik me al ruim een jaar ziek, met periodes waarin ik me verschrikkelijk ziek voel. Ik ben soms weken lang uitgeschakeld en kan dan niks, wat te eten of drinken pakken is dan al te veel. Ik heb pijn en voel me rot, maar ik blijf soort van overeind want toegeven aan de pijn is te heftig. Omdat ik de ‘zwakke’ kant van mezelf niet snel accepteer, loop ik vaak veel te lang door met klachten of neem ik vage kwaaltjes niet zo serieus. Ik heb het afgelopen jaar steeds meer concessies moeten doen wegens mijn burn-out, nu vraag ik me af of er niet meer aan de hand is omdat ik alleen maar zieker word. Mijn dagen bestaan uit tv, Netflix, Facebook, WhatsApp en af en toe wat sociaal contact. Omdat ik nu niet eens zelf ergens heen kan, is het sociaal contact al helemaal beperkt tot mijn familie die me ophaalt of langs komt en sporadisch een vriend(in) die aan komt waaien.

Sinds de klachten die eind maart zo ineens zijn komen opzetten, denk ik aan een fysieke oorzaak naast burn-out. Daarom ben ik er nu wat anders in gaan staan. Ik slaap amper, ben continue moe en heb overal pijn, ik kan de deur niet uit en ik kan me nergens op concentreren. Op de bank zitten en wachten tot ik beter word is niet de oplossing, dus zo goed en zo kwaad als het gaat probeer ik hier een weg in te vinden. Ik ben aan het wegkwijnen hier op de bank en steeds zieker aan het worden, dat kan niet de bedoeling zijn.

De zoektocht naar de juiste diagnose

Dat ik een burn-out heb, dat weet ik. Aan die diagnose twijfel ik niet en ik ben daar ook echt goed mee aan de slag gegaan. Maandenlang ben ik al bezig met dichter bij mezelf komen en beter voor mezelf zorgen zodat ik van mijn burn-out kan herstellen. Nog steeds moet ik continue bewust mijn keuzes afwegen en kijken wat goed is voor mij, dat zal altijd een valkuil blijven. Net als bij een verslaving zal ik de rest van mijn leven op mijn hoede moeten zijn om niet weer overspannen te raken en mezelf voorbij te rennen. Maar er is meer aan de hand en dat zorgt ervoor dat ik niet beter word, zonder de juiste diagnose weet ik niet wat de juiste behandeling is en zal ik me zo blijven voelen.

De huisarts heeft al heel wat tests afgenomen, ik loop bij een specialist in het ziekenhuis en volgende week heb ik een afspraak met mijn psychiater en psycholoog om uit te sluiten of er een andere psychische oorzaak speelt. Mijn vermoeden is dat er fysiek iets aan de hand is wat me zo ziek maakt, maar als het psychisch is dan wil ik daar nu gericht mee aan de slag. Als er bij de psychiater niks uitkomt, dan sta ik ook sterker bij de specialist in het ziekenhuis als hij niks kan vinden en het wil afschuiven op de psyche. Dan ga ik namelijk gelijk door naar een andere specialist om uit te zoeken wat er speelt.

Mijn verwachtingen aanpassen, therapie en coaching volgen, minder druk op mezelf leggen en accepteren wat ik wel en niet kan wil ik met liefde doen. Dat is noodzakelijk om te kunnen herstellen en beter te blijven, ik onderschat mijn burn-out en de gevolgen ervan niet. Geloof me, ik weet hoe het voelt en hoe fragiel mijn herstel is want de klachten maken me dat heel duidelijk. De psychische problemen hebben heel wat bij mij veroorzaakt, maar dat is niet het hele verhaal en ik moet weten wat er verder nog speelt. Want de rest van mijn leven me zo ziek voelen zonder te weten wat het is, daar ga ik echt niet mee akkoord. Leven als een schaduw van mezelf, ik ben er klaar mee. Wordt vervolgd.

Naiad

Eindelijk een stap vooruit

to do list
De afgelopen maanden ben ik druk geweest met mezelf. Dat klinkt vast veel leuker dan het is geweest. Overspannen zijn of een burn-out hebben, ik weet nog steeds niet wat nou precies het verschil is, is hard werken en een pittige manier om jezelf onder ogen te zien. Weggestopte gevoelens, oude angsten, intensieve emoties, negatieve aannames en niet werkende structuren worden langzaam maar zeker blootgelegd. Dit is heftig en confronterend en uiteraard ook doodvermoeiend terwijl ik al zo moe ben, maar heeft ook eindelijk die langverwachte stap vooruit veroorzaakt!

Toen was ik overspannen

Even een kleine terugblik, na een auto-ongeluk afgelopen zomer ging ik vrij snel achteruit. Het ging al een tijdje niet lekker, maar nu leek het helemaal mis. Eind augustus laat de huisarts weten dat ze denkt dat ik overspannen ben. Zo goed en zo kwaad als het gaat probeer ik overeind te blijven, maar pas in november klapt de boel echt. Ik zit vijf weken op de bank, zo uitgeput dat zelfs iets te eten maken in de middag teveel moeite is. Wanneer ik begin december eindelijk weer een beetje puf heb moet ik enorm oppassen om de verjaardagen en feestdagen te combineren met idioot veel ontspanning en rust. Eindelijk lijk ik na maandenlang moeizame ellende niet meer achteruit te gaan.

Intensief in therapie

Al sinds mei 2015 loop ik bij een GGZ-instelling. Eerst ben ik ruim vier maanden bezig om de diagnose te krijgen die ik al had, ADHD, terwijl ik aangeef op het randje van overspannenheid te balanceren. Wanneer ik eindelijk met andere medicatie kan starten in september en persoonlijke begeleiding krijg van een psycholoog in oktober, ben ik eigenlijk al veel te ver heen. Na mijn dal van vijf weken op de bank zitten in november merk ik dat ik nu pas echt aan de slag kan. Op aanraden van mijn nicht ga ik voor een kennismaking langs bij een coach, daarnaast ga ik aan de slag met een educatiegroep over ADHD, gegeven door mijn psycholoog. Sinds eind december ben ik bijna elke week een uurtje bij de psycholoog, een ochtend bij de coach en een ochtend bij de educatiegroep. Drie dagen in de week bezig zijn met ADHD, burnout en onderliggende problemen is intensief, sommige weken been ik het makkelijker bij dan anderen. Het is ook een vreemd concept om nu zo intensief in therapie te zijn, maar ik merk dat ik er zeer veel profijt van heb en eindelijk goede stapjes vooruit zet.

Nog een lange weg te gaan

Sinds november heb ik wat stappen gezet, sinds augustus ben ik zelfs best een eind gekomen. Maar ik heb nog een lange weg te gaan. Na bijna 25 jaar bepaalde strategieën en denkpatronen gebruiken en ruim 15 jaar mezelf structureel voorbij lopen heb ik enorm veel schade aangericht. Het is niet voor niks dat ik vijf weken nodig had om bij te komen, en ik denk zelfs dat ik mezelf zeker niet teveel tijd heb gegeven. Met hulp van mijn coach en psycholoog ben ik de lagen aan het afpellen om weer bij mezelf en mijn eigen gevoel te komen. Angsten, heftige aannames, negatieve emoties en rare verwachtingen van mezelf borrelen op, verwaarloosde en weggestopte delen van mezelf komen boven. Dit is goed natuurlijk, maar ook pijnlijk en confronterend. Relaties en gewoonten die goed leken te zijn blijken helemaal niet voor me te werken en er komt veel op me af. Deze vastgeroeste gewoonten en gedachten zullen altijd een valkuil blijven, maar door nu te leren wat bij mij past en dat mezelf te gunnen kan ik me hopelijk veel beter wapenen tegen mijn valkuilen en situaties waarin daar gebruik van wordt gemaakt ten koste van mezelf. Ik ben in elk geval blij dat ik al die toegevoegde lagen van me af kan gooien, want dat meedragen blijkt eigenlijk heel vermoeiend en helemaal niet zo fijn!

Naiad

Te moe om na te denken

moe_werk
Structureel over mijn grenzen gaan, mijn reserves volledig opgebruiken en dan een ongeluk krijgen. Misschien geluk bij een ongeluk, want ik kwam er fysiek gelukkig goed vanaf. Mentaal kreeg ik een flinke klap, want ik heb geen reserves meer. Mezelf voor de gek houden dat ik richting burn-out ga heeft geen zin meer, ik zit er middenin en weet niet wat me overkomt. Dit is een heel nieuwe categorie moe zijn waar ik me tot nu niks bij kon voorstellen. Dit is echt heftig. Ondanks mijn eindeloze verzet moet ik er nu echt aan geloven, ik ben ziek.

De onvermijdelijke burn-out

Ik ben een doorzetter, ambitieus, optimistisch en bijna overal wel voor in. Ik ben hulpvaardig, sociaal en erg invoelend. Helaas ben ik ook iemand die mijn eigen grenzen niet belangrijk genoeg vind, overmatig rekening houd met de gevoelens van anderen en moeite heeft met het goed verwerken van mijn eigen emoties. Tsja, dan lijkt een burn-out natuurlijk onvermijdelijk. Nu heb ik vaker op het randje gebalanceerd, maar er overheen donderen is toch even heel wat anders. Onvermijdelijk misschien, flink ellendig ook. Het overspoelt me en ik ben zo verschrikkelijk moe. De hoofdpijn is niet te harden en alle filters en muurtjes zijn weggevallen. Emoties ervaar ik minstens tien keer heftiger dan normaal en elke dag is het een gevecht. Wat een dikke, vette ellende.

Wat nu?

Rock bottom heb ik gezien. Hoofdpijn, vermoeidheid, verdriet, woede en onmacht. Alles komt in een wervelstorm voorbij. Gelukkig heb ik dat overleefd, maar ik ben er duidelijk nog lang niet. De hoofdpijn is wat gezakt, maar steekt met regelmaat de kop op. Ik ben minder overweldigend moe, maar mijn energieniveau is misschien een kwart van wat het is geweest. Accepteren dat ik nu structureel dingen moet veranderen en een ander beeld van mezelf moet schetsen is een flinke klus. Ik wil helemaal niet ziek zijn en dat ben ik wel. Op sommige dagen wil ik in pyjama op de bank liggen en me verschrikkelijk zielig voelen, terwijl als ik dat doe eigenlijk heel graag wil dat ik veel meer dan dat kan. Werken, afspreken met vrienden, lekker naar buiten. Soms is het even verschrikkelijk stom. Op andere dagen gaat het beter, maar dan doe ik veel te makkelijk weer teveel. De vermoeidheid steekt dan weer de kop op en het enthousiaste gevoel moet plaats maken voor verplichte ontspanning en bijkomen. Gek word ik ervan.

Ontspannen, praten en grenzen aangeven

Rationeel weet ik heel prima wat anders en beter moet. Ik moet mijn grenzen respecteren, meer en effectiever gaan ontspannen, mijn emoties verwerken en niet door blijven denderen. Naar mijn grenzen ben ik, zeker nu, heel erg op zoek. Wat ik vandaag kan, lukt morgen misschien niet. Ontspannen vind ik een uitdaging. Schilderen en wandelen vind ik fijn, maar ik moet mezelf echt motiveren om dat te gaan doen. Het wordt dan weer een taakje op de lijst, niet echt de bedoeling. Langzaamaan ben ik wel bezig met mijn emoties verwerken en dat kost verschrikkelijk veel energie. Na een emotioneel gesprek vloeien de tranen gemakkelijk en kamp ik daarna met fikse hoofdpijn en ik voel me leeg. Zeker aangezien ik de emoties nu tien keer uitvergroot door m’n hele lijf voel en met een paar fikse teleurstellingen moet omgaan door onbegrip in mijn directe omgeving. Jeetje, wat kost dat enorm veel energie en wat is het moeilijk om weer uit dat gevoel van teleurstelling te stappen. Ook daarin heb ik een les te leren.

Is dit nu prioriteit?

Volgens de huisarts en de psycholoog moet ik me nu richten op zaken waar ik energie van krijg en waar ik mijn ontspanning in vind. Niet meer en niet minder. Stress moet ik zoveel als mogelijk vermijden en ik moet kritisch zijn in waar ik mijn energie aan ga besteden. Mensen die er voor me kunnen zijn en me enigszins begrijpen, heb ik momenteel erg veel aan. Mensen die niet zo goed begrijpen waar ik doorheen ga kosten me momenteel alleen maar energie. Dat doet pijn, maar het is even niet anders. Als ik niet nu het gesprek aan moet, dan is het beter om het even te laten. Toch stap ik te vaak in mijn eigen valkuilen. De controle loslaten en niet zelf continue het initiatief nemen vind ik lastig, en ik baal ervan als dingen toch weer terug komen op mijn bordje wanneer ik om hulp heb gevraagd. Want om hulp vragen kost me al zoveel energie. Ik ben nu gedwongen mijn prioriteiten helder te krijgen en de rest te laten. Hoe moeilijk ook, nu ga ik even voor. Als het dan toch zo moet, dan doe ik het liever goed en leer nu de lessen waar ik de rest van mijn leven profijt van zal hebben. Dat ik daarvoor alles on hold moet zetten, daar blijf ik moeite mee hebben. Misschien dat ik mezelf nu eindelijk wel die tijd ga gunnen want ik moet toch echt beter gaan worden. Weer een stap terug voordat ik een stap vooruit kan, het blijft lastig.

Naiad

Verstoppertje

Ken je dat? Verstoppertje spelen met je motivatie. Eerst ga ik zoeken op de plekken die voor de hand liggen, maar na een tijdje word ik minder fanatiek. Ik loop wat rond en roep in de hoop op een reactie. Na een uur of twee begin ik me af te vragen of motivatie in slaap is gevallen op de verstopplek. Ik houd mezelf bezig met wat andere zaken, want niks doen ben ik ook geen ster in. Enkele uren gaan voorbij en in word boos op mezelf. Waarom kan ik de motivatie niet vinden? Ik moet dit gewoon kunnen!

Geen motivatie

Het schrijven en redigeren van blogs, het bijhouden van social media en het beantwoorden van emails gaat steeds langer duren. Steeds meer zit ik excuses te bedenken waarom ik nog wel ‘heel even’ iets kan doen, om vervolgens enorm teleurgesteld te zijn dat ik weer zo lang niet heb gedaan wat ik moest doen. Het werk waarmee ik de hypotheek kan betalen blijft liggen en ik baal van mezelf. De motivatie is er simpelweg niet. Ik moet mezelf echt een enorme schop onder de kont geven wil ik vandaag nog uit dit dal krabbelen. Want eerlijk gezegd heb ik er gewoon geen zin in.

Ik kan niet alles

Bovenstaande duurt nu al enkele maanden en het heeft me een hoop moeite gekost om te accepteren dat dit werk misschien niet is wat bij mij past. Want dat impliceert dat ik niet alles kan en dat vind ik lastig. Ik moet een hele hoop kunnen van mezelf. Niet alles, maar mijn streven komt akelig dicht in de buurt van alles. Dat ik mijn motivatie en concentratie hier niet heb, en zodanig dat ik mezelf daarmee verschrikkelijk in de weg zit, geeft aan dat het niet mijn plek is. Daarom ga ik hier weg en begin ik aan een nieuw avontuur. Maar streberig als ik ben wil ik de laatste maand op mijn werk netjes en volgens afspraak afronden. Een van de basisafspraken is dat je je werk doet, en precies dat blijft voor mij lastig.

Eisen bijstellen

Even terug had ik een heel verhelderend gesprek met een kennis. Zij vertelde dat haar werktempo zo hoog ligt, dat ze binnen vier uur doet waar een ander acht uur over doet. Maar ze moet er ook rekening mee houden dat die vier uur voor haar zo intensief zijn, dat het voor die dag even op is. Vooral dat laatste heeft me aan het denken gezet. Ik heb ook een hoog werktempo en als ik acht uur of langer echt goed doorwerk ben ik volledig gesloopt. Dan heb ik zoveel energie gebruikt dat ik even niks meer kan. Door dit gesprek realiseer ik me dat vier of vijf uur er goed tegenaan in mijn geval waarschijnlijk beter werkt, en dat het dan ook even klaar is. Dus nu geef ik mezelf weer een schop en trek de motivatie met de haren erbij. Met een krappe vier uur totdat dit kantoor leegloopt moet ik toch wel wat werk kunnen verzetten. En als ik dat heb gedaan is het goed!

Naiad

Mijn draai vinden

werk
Het is een tijdje rustig geweest hier en daar baal ik van. Ik heb zelf al in geen tijden wat geschreven en ondanks dat ik het me steeds weer voornam om te gaan doen, kwam er niks uit mijn handen. Natuurlijk was ik druk met het organiseren van een evenement en het opzetten van een nieuwe website, maar dat mag geen reden zijn! De reden is ook iets anders, ik kan mijn draai niet vinden op het werk.

Te weinig druk en drukte

Nu pas kan ik het een beetje aan mezelf toegeven, maar eigenlijk merkte ik het meteen al. Er is weinig reuring, weinig druk om iets NU af te hebben en naar mijn smaak überhaupt te weinig drukte en gedoe. Het doet me heel sterk denken aan mijn eerste ‘grotemensenbaan’ waar ik eigenlijk teveel tijd en vrijheid had en te weinig verantwoording moest afleggen aan een team. Zet me in een team neer waar anderen op mij wachten als ik mijn werk niet af heb, en het gaat al een stuk soepeler. Ik kan prima zelfstandig werken, maar dan moet ik wel overlopen van passie. Anders ga ik uitstellen, vijf minuten werken en dan afgeleid zijn, werk in minuscule blokjes opdelen om mijn concentratie erbij te kunnen houden en komt er veel te weinig uit mijn handen.

Doodmoe

Op dit moment ga ik na elke werkdag doodmoe naar huis. Doodmoe omdat ik mezelf in de weg zit, het niet voor elkaar krijg me langer dan tien minuten ergens op te concentreren, ik teleurgesteld ben in mezelf en ik constant aan het vechten ben om maar iets voor elkaar te krijgen. Na een uurtje op de bank met een bord op schoot word ik weer wakker en begint mijn dag. Dan ga ik aan de slag met mijn eigen projecten, die ik ook tussendoor op het werk even bekijk, en leef ik op. Tegen de tijd dat ik naar bed moet ben ik klaarwakker en ga ik van concentratieproblemen moeiteloos over naar slaapproblemen. Uiteraard sta ik ’s ochtends doodvermoeid op, sleep ik me door de ochtend, slaat de paniek toe in de middag om nog wat werk af te maken en ga ik uitgeput naar huis. Dag in, dag uit.

Andere mindset of andere hulpmiddelen

Het heeft een paar maanden geduurd voordat ik aan mezelf en anderen durf toe te geven dat het niet gaat. Sterker nog, het gaat zo verschrikkelijk niet dat ik bang ben dat ik weer op een burn-out af ga als er niet heel snel wat gaat gebeuren. Natuurlijk kan ik proberen anders te kijken naar de werkzaamheden, het inplannen, mezelf deadlines opleggen en weet ik wat voor een trucjes nog meer. Maar het lukt me niet, met en zonder medicatie krijg ik het niet voor elkaar. Er zit maar één ding op en dat is aan de bel trekken bij de psychiater. Moet ik alleen nog even een goede vinden.

Naiad