Danitsja
Een opgeruimd huis is iets wat bij veel vrouwen met ADHD niet vanzelf gaat. Soms krijgen we de ‘kolder in den kop’ en moet alles worden opgeruimd en uitgemest, maar structureel een opgeruimd huis behouden blijkt vaak een uitdaging. Marit Fakkeldij van Opgeruimd Advies in Hilversum geeft wat slimme tips om het huis iets minder op dat van Jan Steen te laten lijken.
Professional organizer brengt structuur
Marit is een professional organizer die sinds vijf jaar haar bedrijf Opgeruimd Advies runt. Ze doet dit naast haar baan in loondienst om zo een lekker afwisselende week te creëren. “Ik werk graag met mensen en ik hou ervan orde en structuur aan te brengen in chaos. Ik geniet van de combinatie van coachend werk en de handen uit de mouwen kunnen steken.”
Een professional organizer is niet iemand die alleen maar de troep komt opruimen of je achter de vodden aanzit. Om tot de kern van de problemen te komen is kennis van de psyche van groot belang. “In het proces komt mijn opleiding Psychologie goed van pas.” Ze komt uiteenlopende types tegen, maar toch kan er in één dag al veel worden bereikt. “Het concrete resultaat na een dag hard werken geeft een enorme voldoening. Niet alleen bij de klant, maar ook bij mij.”
Chaos beheersen met routine
Heb jij dat nou ook? Je hebt een mooi opgeruimd huis waar je na uren zwoegen even lekker van kan genieten, maar binnen een dag is je harde werk alweer teniet gedaan. Hoe kan je zorgen dat je huis structureel aan kant blijft? “De truc is om vaste routines aan te brengen zoals iedere avond voordat ik ga slapen maak ik de eettafel leeg, of ik ruim altijd de vaatwasser in tijdens het reclameblok na mijn favoriete programma. Hoe meer routines je hebt, des te minder hoef je te onthouden” stelt Marit.
Routine lijkt het toverwoord om de boel opgeruimd te houden. Maar welke routine gaat nou echt werken? “Een schema met een dag- en weekroutine kan veel houvast bieden, mits het op maat is gemaakt en aansluit bij bestaande patronen. Anders wordt het het zoveelste papier op de koelkast.” Het zoveelste papiertje met een schema, planning of to-dolijst klinkt mij eng herkenbaar in de oren. Toch wordt die lijst vaak wel gemaakt, maar strandt het bij het uitvoerende werk. “Vooral korte, ééndimensionale klussen zijn heel geschikt om op deze manier in te plannen. Daar heb je er best veel van op een dag. Iedereen in huis kan meehelpen, van jong tot oud!”
De juiste structuur vinden
ADHD en structuur, het lijkt dé oplossing voor al onze problemen als we de professionals moeten geloven. Maar regelmatig verdwijnt de structuur door vergeetachtigheid, gebrek aan motivatie of omdat de structuur beklemmend voelt. “Een structuur die beklemt is niet de juiste structuur. Een structuur zou je moeten bevrijden, omdat je meer tijd en ruimte overhoudt, in je huis én in je hoofd” aldus Marit.
Als je er profijt van hebt, ga je vanzelf de structuur gebruiken en waarderen. Dat klinkt als muziek in de oren! “Ook binnen een structuur kan je flexibel zijn, maar daar is discipline voor nodig. Ik zou aanraden pas in de tweede fase gebruik te maken van deze flexibiliteit, wanneer je de meerwaarde van de structuur al hebt ervaren. Dan zul je er gebruik van kunnen maken in plaats van misbruik.”
Een begin maken met opruimen
Zo eens in het jaar krijg ik de ‘kolder in den kop’ en moet het hele huis op zijn kop. Alles uitzoeken en opruimen om weer wat lucht te creëren. Dat is natuurlijk niet voor niks, de maanden ervoor heb ik me zitten ergeren aan dingen kwijt zijn, lades die amper dicht gaan en kasten die ooit een logische indeling hadden, maar nu als stortplek dienst doen. Maar voordat het een onoverkomelijke berg aan klussen wordt kan ik al met opruimen aan de slag, hoe begin ik dan succesvol? “Het klinkt heel simpel: voorkomen dat het een onoverkomelijke berg wordt, maar hoe doe je dat? Iedere klus is op te delen in kleinere eenheden. Wanneer je alle kleine stukjes een plek geeft in de routine en alle huisgenoten hier hun steentje aan bijdragen zal het als een puzzel in elkaar gaan vallen” vertelt Marit.
Vaak is opruimen een saaie klus waardoor het onderaan de prioriteitenlijst komt te staan. Geen zin, geen tijd, geen whatever reden om eraan te beginnen. En vervolgens boos zijn op mezelf omdat ik het niet heb gedaan. Herkenbaar? “Opruimen wordt saai gevonden omdat het nooit op lijkt te houden. Ben je klaar met de ene kant, kan je weer van vooraf aan beginnen. De kunst is om het werk zo in te delen dat je er nooit heel lang mee bezig bent. Dus eigenlijk als tussendoortjes die je doet tussen de leukere dingen in” aldus Marit.
Opruimen, hoe doe je dat?
De tips klinken goed, maar het in de praktijk brengen is natuurlijk het moeilijkste onderdeel. Marit legt uit: “Opruimen gaat een stuk eenvoudiger en sneller wanneer dingen hun vaste plek hebben en er ook ruimte is op die plek. Veel van de kastruimte in huizen wordt ingenomen door spullen die in de praktijk nooit meer gebruikt worden en ook geen emotionele waarde vertegenwoordigen. Zonder deze spullen is het leven misschien wel aangenamer dan met!”
Ruimte maken, weggooien en opruimen dus. Hoe kan ik dat oefenen? “Maak iedere dag een rondje door je huis en kies 7 items uit die wat jou betreft de deur wel uit kunnen, omdat je ze niet gebruikt en je er ook niet blij van wordt. Gebruik daarbij als mantra: wat ik nu weg doe hoef ik nooooooit meer op te ruimen! Het mag zo groot of zo klein zijn als je wilt, maar hou het op maximaal 7 stuks per dag. Zo ontwikkel je je eerste kleine routine en leer je over spullen te beslissen. Je zult al snel ervaren hoe fijn het is om je huis te ‘ ontspullen’ en jezelf te ontdoen van deze overtollige ballast. Hoe langer je het volhoudt, des te groter de voldoening!” Zelf heb ik dit een tijd terug gedaan met hulp van mijn zus, het werkt echt om zo ruimte te maken in huis en in je hoofd.
Keuzes maken en weggooien
Een onderscheid maken in welke spullen wel en niet weg kunnen is nog best lastig. “Weet je niet waar te beginnen? Denk dan aan onderstaande criteria bij het opruimen.”
- Kapotte spullen of spullen voor klussen of activiteiten die je al langer dan een jaar uitstelt mogen weg. De klus is blijkbaar niet leuk of belangrijk genoeg, dus je zult er echt niet meer aan beginnen.
- Twijfel je? Geef jezelf een deadline van 2 weken om het alsnog af te ronden. Hoe fijn is het na 2 weken al die dingen van je to do list te kunnen schrappen en de spullen weg te doen, omdat je ze niet meer hoeft van jezelf!
- Alles wat je voor een ander bewaart, daar zitten ze echt niet op te wachten
- Alles wat je dubbel (of driedubbel) hebt.
- Alles wat ver over de datum is. Niet omdat het niet meer goed zou zijn, maar omdat je het dus al die tijd niet hebt gebruikt/gegeten. Je hebt het dus niet nodig!
- Dat wat je bewaart omdat je het ‘van iemand hebt gekregen’. Word je er niet blij van? Dan heeft het geen recht jouw kostbare ruimte in te nemen. Bewaar dat voor die zaken die je nodig hebt of je dierbaar zijn.
