Danitsja
Gelukkig, het is weer zover. Een programma wat naar eigen zeggen kwaliteitsjournalistiek levert voor meeslepende reportages heeft de pijlen op ADHD gericht. En hoe! Ik heb de aflevering niet gekeken en ik ga dit ook niet doen. Aan de reacties en omschrijving kan ik al afleiden dat er weer een paar kritische personen, al dan niet met zinnige ervaring in het vakgebied, zijn ingezet om ADHD te bashen. Toch wil ik wel een paar punten over ADHD op een rijtje zetten. Ik word hier zo boos en verdrietig van! Alleen de omschrijving van de reportage stuit me al enorm tegen de borst.
Hilversum op z’n smalst
D omschrijving op de site van Brandpunt over de aflevering Pillen via de achterdeur luidt “Nederlandse experts willen ons doen geloven dat 650.000 volwassenen in Nederland aan ADHD lijden en zo snel mogelijk aan de pillen moeten. Maar hoe komen ze tot deze conclusie? Uit een geheim Europees rapport blijkt dat het ADHD-medicijn voor volwassenen niet is goedgekeurd. Het heeft te veel gevaarlijke bijwerkingen. Maar rapport of niet; de verkoop gaat gewoon door. Aart Zeeman over hoe een stoornis bij onze kinderen, ook een probleem voor onze volwassenen moest worden.”
Willen ons doen geloven dat volwassenen aan ADHD lijden? Geheim Europees rapport? Te veel gevaarlijke bijwerkingen? Een stoornis van volwassenen moest worden? Dit kan alleen maar een eenzijdig, tendentieus en kwetsend verhaal worden. Als je op de site van Brandpunt kijkt zie je dat het niet de eerste keer is dat ze proberen vakkundig ADHD onderuit te halen. De zinsnede ‘Pillen tegen ADHD, chronische onzin of noodzakelijk kwaad’ en de titel ‘De waarheid over ADHD’ geeft al meer dan voldoende aan over de focus en toon van de reportages. Met Brandpunt zijn er nog talloze programma’s, betaald van onze belastingcenten bij de weg, die enthousiast meewerken aan het wegmoffelen van ADHD en het aan de schandpaal nagelen van iedereen die zich hiervoor inzet of, de schande!, medicatie gebruikt. Mag dit nou eens een keer ophouden?!?
ADHD bestaat
Een van de naarste dingen die je iemand met ADHD kan aandoen is zijn/haar aandoening in twijfel trekken. ADHD’ers hebben veel te vaak te maken gehad met onbegrip, mislukkingen, prestatiedruk en niet bij de groep horen. Ja, ‘iedereen heeft weleens last van’ dat ie sleutels vergeet/te laat komt/zich niet goed kan concentreren/vreemde gedachtensprongen. Dat maakt nog geen ADHD, voor een diagnose heb je toch echt wel wat meer structurele moeilijkheden in het leven nodig. Ik ga geen heel epistel schrijven waarom ADHD bestaat en dat de verschillende subtypen geen verzinsel zijn, maar verwijs je heel lui naar deze link over onderzoek van het NWO. PsyQ heeft een overzicht van afgeronde en lopende onderzoeken van het instituut wat inzicht geeft over wat er bij ADHD komt kijken en in 2010 is er een onderzoek gepubliceerd wat een genetische afwijking in verband brengt met ADHD. Binnen de wetenschap is er dus wel degelijk bewijs voor ADHD als aandoening in plaats van aanstelleritus!
ADHD gaat niet over
Dat ADHD niet ‘magisch verdwijnt’, maar dat de symptomen voor de buitenwereld vaak iets minder opvallend worden wanneer een ADHD’er ouder wordt heb ik al aardig uiteengezet in een eerder artikel op deze site. ADHD’ers leren in veel gevallen steeds beter omgaan met hun aandoening waardoor hun omgeving er minder last van heeft dan in de kindertijd of puberteit. Dit betekent niet dat ADHD zomaar over gaat, dat de symptomen onderdrukt worden en/of de ADHD’er een manier van leven heeft gevonden die beter past kost heel veel tijd, energie en zelfreflexie. Door te roepen dat ADHD bij volwassenen onzin is doe je al dit werk van duizenden mensen met ADHD en hun omgeving volledig teniet. Mede doordat ik eerder een pittig artikel heb geschreven en talloze keren mezelf heb moeten verdedigen heb ik de puf niet meer om de aflevering van Brandpunt te bekijken. Ik ben een volwassene met ADHD en ik ken talloze mensen, persoonlijk en via deze website, die zowel last als profijt hebben van ADHD in hun volwassen leven. Een afwijkende opname en verwerking van stoffen in de hersenen gaat niet vanzelf over, dat is toch niet zo ingewikkeld?
Medicatie is een hulpmiddel
Laten we even een ding voorop stellen: welke hulpmiddelen iemand met een psychisch probleem (ADHD, depressie, PTSS, OCD, whatever) gebruikt om beter te functioneren is helemaal zijn/haar eigen keuze, in samenwerking met en onder begeleiding van een professional. Of je nou kiest voor mindfulness, yoga, coaching, therapie, sporten, medicatie, alternatieve therapie of wat anders, volwassenen kunnen prima een zinnige keuze maken in het aanbod aan hulpmiddelen onder begeleiding van een gespecialiseerde professional. In veel gevallen wordt bij ADHD aangeraden om medicatie te proberen aangezien wetenschappelijk onderzoek en de ervaring van professionals leert dat ADHD zich manifesteert in de hersenen en dat veel patiënten baat hebben bij ondersteuning van medicatie om deze afwijkende opname van stoffen in de hersenen (iets) te reguleren. En nee, het is geen wondermiddel. Het is hoogstens een ondersteuning van het kunnen omgaan met ADHD en gerichter het leven zo te kunnen inrichten (structuur, therapie, coaching, rustmomenten) om het behapbaar te maken. Iedereen die bewust wel of niet kiest voor medicatie heeft hier zijn/haar eigen redenen voor en is aan niemand buiten de directe professionele begeleider uitleg over schuldig.
Medicatie is niet zo gevaarlijk als wordt voorgesteld
Onder andere Balans, de belangenvereniging voor ouders van ADHD’ers, geeft aan dat na 50 jaar gebruik van Ritalin er in wetenschappelijk onderzoek geen bijwerkingen en effecten zijn gevonden die het positieve effect van medicatie overstemmen. Het AMC is in 2011 gestart met een onderzoek naar de langetermijneffecten van Ritalin en Prozac waar nog geen resultaten van zijn gepubliceerd, ook veel andere onderzoeken zijn opgestart om deze effecten in kaart te brengen. De resultaten zijn nog niet sluitend en sommige onderzoeken worden (deels) in twijfel getrokken of hebben vervolgonderzoek nodig, toch blijkt nu al dat de meest heftige conclusie die uit deze onderzoeken naar voren komt is dat Ritalin na langer gebruik minder effectief kan worden (zie onder andere: Pharmacological Treatment of College Students with Psychological Problems pagina 115). Minder effectief! Is daar alle heisa over? Is dat een reden om mensen af te blaffen en weg te zetten als achterlijke gekken die maar wat graag “verslaafd” zijn aan Ritalin? Dat heeft namelijk he-le-maal NIKS met de werkelijkheid van een ADHD’er te maken die op dagelijkse basis keuzes maakt om het leven behapbaar te houden voor zichzelf en zijn/haar omgeving.
Blijf kritisch, maar respectvol
Als volwassene met ADHD heb ik er alleen maar baat bij wanneer de wetenschap kritisch blijft en onderzoek uitvoert naar de oorzaak van ADHD, de specifieke kenmerken en symptomen, nieuwe behandelmethoden en de effecten van deze methoden. Natuurlijk vind ik, en veel mensen met mij, het enorm belangrijk dat wanneer het gaat over ADHD en medicatie niks zomaar voor zoete koek moet worden geslikt. Kritisch zijn is alleen iets heel anders dan een groep mensen wegzetten als idioten puur om te scoren met je programma/artikel/website. Informeer jezelf want er is genoeg informatie en wetenschappelijk onderzoek om je aannames en overtuigingen aan te toetsen. Probeer begrip te hebben en speel niet jouw frustratie op de man omdat je op een online forum/in een artikel/in een programma denkt wel even iemand de les te kunnen lezen, er zit echt een persoon aan de andere kant van het scherm. En vooral, blijf de dialoog aangaan in plaats van een monoloog af te steken. Deze heisa hebben we eerder gezien bij depressie, PTSS, postnatale depressie en talloze andere aandoeningen. Zou jij je nu stom voelen als je iemand met een depressie verteld zich niet aan te stellen en in plaats van medicatie te gebruiken maar een rondje te gaan rennen? Ik wel, omdat ik weet hoe het is om met onbegrip, aannames gebaseerd op gebrekkige kennis en pretentieus geblaat om te moeten gaan. Oordeel niet over wat je niet weet, maar ga het gesprek aan.
Naiad
Hi Lisette,
Wat enorm fijn dat je zo ‘gemakkelijk’ geholpen kan worden. Bedankt voor je support, dat is heel fijn. 🙂
Beste Naiad,
Met alle respect vind ik juist wel dat je pas kunt oordelen als je de uitzending wel bekijkt. Als je t over dialoog aangaan hebt en je niet openstelt voor tegengeluiden ga je dus geen dialoog aan..
Enfin.
Vr.gr. J.M.
Om te beginnen zeg ik er eerst bij dat ik geen ADHD heb. Wel kan ik me er voor mijn gevoel enigszins in verplaatsen hoe het moet zijn. Daarom stoor ik me buitengewoon aan media die het bestaan van ADHD in twijfel trekken, of onderschatten. Door (tijdelijke) hersenschade mocht ik iets ondervinden dat misschien iets van ADHD weg heeft.
Ik heb zelf mogen ervaren hoe je door neurologische problemen de rem kunt kwijtraken, en chaotisch kunt worden. Als kind was ik rustig en geordend. Bij jarenlang veganisme zonder aanvulling met vitamine B12-supplementen werd ik zo onrustig – daarnaast prikkelgevoelig – dat het geen leven meer was. Net stond ik op het punt om medicatie te vragen, toen de huisarts er achter kwam dat ik een fors vitamine B12-tekort had. Een paar injecties, een veranderd voedingspatroon en ik was weer rustig en geconcentreerd. En niet meer prikkelgevoelig. Ik denk beslist niet dat andere mensen die wat anders dan gemiddeld in elkaar zitten een vitaminegebrek hebben. Wel sta ik volledig achter het uitgangspunt dat mentale verschijnselen veroorzaakt of bevorderd kunnen worden door neurobiologische factoren. De link bij mijn naam is niet van mezelf, maar van de Stichting B12-tekort. Mijn leeftijd: achter in de veertig.
Ter illustratie nog het volgende voorbeeld. Toen ik vitaminegebrek had, had ik een extreem sterke hoestprikkel, onbegrensde hoestbuien bij een – door de huisarts vastgestelde – gewone verkoudheid. Na behandeling van het vitaminegebrek had ik weer gewone, gemiddelde hoestbuien. De hoestprikkel had een rem. Ik had bij vitaminegebrek ook geen controle meer op wat ik wilde zeggen. Nu wordt alles dat ik wil zeggen eerst automatisch gefilterd en zo nodig afgeremd.